Rusya'nın gümrük kapılarında Türk TIR'larına engel çıkarması hükümeti harekete geçirdi. Pazartesi gününden itibaren bu ülkeden gelen TIR'lara, Türk TIR'larına Rus gümrüklerinde uygulanan işlemlerin aynısı yapılacak.
Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın hazırladığı tedbir paketine göre, Rus TIR'larında, buğdaydan kimyasala hangi ürünü taşırsa taşısın 'tam tespit' yapılacak. Kasadaki ürünler tek tek sayılacak ve tartılacak. Faturaları birer birer kontrol edilecek. Bu durumda bir aracın kontrolü 20 gün sürebilecek. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, söz konusu paketin 1 Eylül'den itibaren uygulanacağını söyledi.
Rusya, Gürcistan'la yaşadığı çatışmanın ardından bir iç genelge yayınlayarak Türkiye'den ithal edilen mallara sınırlama getirmişti. Ardından Rus Gümrük İdaresi, Türk mallarını sınırda bekletip, tek tek sayma yoluna giderek, işlemleri yavaşlatmaya başladı. Bu çerçevede özellikle konfeksiyon ve gıda ürünleri taşıyan Türk TIR'ları 3 haftadır Rusya sınırında bekletiliyor. Dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, "Rahatsız edilirsek, rahatsız ederiz. Nasıl rahatsız edeceğimizi bilmesi gerekenler biliyor." açıklamasında bulunmuştu. Rusya ile yaşanan TIR krizini, Rusya-Gürcistan çatışmasında Rusya'ya destek verilmemesine bir misilleme olarak görmek istemediğini kaydetti. Rusya'nın Dünya Ticaret Örgütü'ne girmesine Türkiye'nin daha önce desteği olduğunu hatırlatan Tüzmen, "Son gelişmeler Türkiye'nin verdiği desteği gözden geçirmemize neden oldu." ifadesini kullandı.
Rusya'nın yaptığı engellemeler 'tarife dışı engel' kapsamına giriyor. Dolayısıyla yapılan işlem Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı bir durum teşkil ediyor. Girişimlere rağmen Moskova'nın tavrını değiştirmemesi üzerine Ankara da aynı şekilde mukabelede bulunmak üzere harekete geçti. Tüzmen, hafta başında uygulanmaya başlanacak tedbir paketiyle ilgili, "Biz de karşı tarafta yapılan uygulamaların aynısını mütekabiliyet esasından hareketle uluslararası bütün anlaşmalara uygun bir şekilde ve karşılıklı anlaşmalarımıza da uygun bir şekilde etap etap aynı şekilde uygulayacağız. Türk ihraç ürünlerine Rusya'da neler uygulanıyorsa biz de aynı şekilde Rusya'nın ihraç ürünlerine aynı şeyleri uygulayacağız." diye konuştu.
Rusya, 40 gündür Türkiye'den giden TIR'lara gümrüklerinde 'tam tespit' yapıyor. Üst düzey bir yetkili, Moskova'nın tavrını devam ettirmesi halinde yıl sonuna kadar toplam 3 milyar dolarlık zarar oluşacağı gibi önemli pazar kaybına yol açacağını da kaydetti. İki ülke arasında başta enerji olmak üzere önemli ticari bağlar bulunuyor. Rusya'nın doğalgazda en iyi müşterileri arasında yer alan Türkiye, bu ülkeye yüzde 60 bağımlı durumda. Petroldeki oran ise yüzde 40. Rusya'nın elindeki enerji kaynaklarını uluslararası pazara ulaştırmasında ise Türkiye kilit konumda bulunuyor. Türkiye, Rusya'nın ihracatında beşinci büyük ülke ve iki ülke arasındaki ticaretin yıl sonunda 38 milyar doları bulması bekleniyor.
Öte yandan Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Rus gümrüklerindeki uzun süreli denetimlerin, daha çok tekstil-inşaat ürünleri taşıyan araçlara yönelik olduğunu, bu durumda nakliyecilerin yükleme yapmadan önce müşterileriyle boşaltma türü ve süresi konusunda anlaşmalarının faydalı olacağını bildirdi.