SANAYİ ÜRETİMİ ÇAKILDI... EKONOMİ NEREYE GİDİYOR?

Sanayi üretimindeki düşüş hız keserek devam ediyor. Rakamlar hem iyimserlere hem de iyimserleri destekliyor. Kötümser açıdan bakıldığında kriz tüm ağırlıyla kendini hissettirmeye devam ediyor. Son 10 aydır sanayi üretimi aralıksız düşüyor. Mayıs'taki düşüş ise yüzde 17.4 oldu. Yılın ilk 5 ayında sanayi üretimindeki daralma yüzde 20.4'ü buldu.

Otomotiv başta olmak üzere, tekstil, inşaat ve ana metal sanayideki sorunlar devam ediyor. Hükümetin krize karşı aldığı ÖTV ve KDV indirimlerinin etkisinin genele yayılmadığı belli sektörlerde sınırlı kaldığı gözleniyor. Sermaye malları imalatındaki yüzde 36'lık gerileme, yatırım talebinde hala canlanma belirtisi olmadığını gösteriyor.

DÜŞÜŞ HIZ KESTİ

İyimserler ise aynı verilere bakarak en kötünün geride kaldığını vurguluyor. Sanayi üretimindeki düşüş sürse de hızını kesmiş durumda. Mayıs'ta sanayi üretimi bir önceki aya göre yüzde 5 arttı. Aslında son üç aydır, sanayi üretimi bir önceki aya göre artıyor. Aylık bazda üretim Mart'ta yüzde 13.5, Nisan'da yüzde 1.4 ve Mayıs'ta yüzde 5 oranında yükseldi.

Sanayi üretimi rekor düşüşünü yüzde 23.8 ile Şubat'ta yapmıştı. ÖTV indirimlerinin talebi harekete geçirmesiyle otomotiv sektörü hareketlendi. Şubat'ta yüzde 58.7 daralan otomotiv üretimi hız keserek Mayıs'ta yüzde 41.9 oldu. Yine aylık bazda sadece 6 sektörün üretiminde azalma görüldü. Kömür madenciliği yüzde 13.1 azalarak, üretimi en çok düşen sektör oldu. Aylık bazda en yüksek artışın yaşandığı sektör ise yüzde 26 ile metal cevherler üretiminde oldu.

OTOMOTİV ÖNCÜLÜK EDİYOR

Yıllık bazda yüzde 17.4'lük düşüşün en büyük nedeni otomotiv sektöründen kaynaklandı. Otomotiv üretimindeki daralmanın negatif katkısı 5.5 puan oldu. En çok negatif katkı sağlayan sektörlerden ikincisi ana metal sanayi . Sektörün sanayi üretimine katkısı 2.6 puan oldu. 1.7 puanla tekstil , 1.5 puanla inşaat sektörü onu takip etti. Kısacası, sanayi üretimindeki yüzde 17.4 puanlık düşüşün 11.3 puanı dört sektörden geldi.

Tanıl Küçük-İstanbul Sanayi Odası Başkanı:

SANAYİ ÜRETİMİNDE ARALIKSIZ KÜÇÜLME ONUNCU AYINDA

SANAYİ üretiminde aralıksız küçülmede onuncu aya girmiş bulunuyoruz ve hala çift haneli, yüksek küçülme oranları ile karşı karşıyayız. Nisan ayındaki yüzde 18.5'ten sonra Mayıs ayında küçülme oranı yüzde 17.4'e geriledi. İki ay arasında sadece 1.1 puan fark var.

 Grafiğin dipten yukarı doğru adeta yatay bir seyir izleyerek yükseliyor olması, toparlanmanın ümit ettiğimizden daha yavaş gerçekleşeceğine işaret etmektedir. Bu tablo içinde Mayıs ayında üretimin Nisan'a göre yüzde 5 artması olumludur ama yeterli değildir. Sanayi üretimine bakarak, GSYİH'da yılın ikinci çeyreğinde de çift haneliye yakın bir küçülme olacağını söyleyebiliriz.

JP Morgan Başekonomisti Yarkın Cebeci:
HAZİRAN'DA İYİLEŞME BEKLİYORUZ

MAYIS ayı verisi ekonomik aktivitedeki küçülmenin sona geldiğini, ancak iyileşmenin daha yavaş olacağı yönündeki görüşümüzü destekliyor. Haziran ayında bu anlamda ilerleme bekliyoruz ve cuma günü açıklanacak olan Haziran ayı kapasite kullanım oranlarında da bu iyileşme görülebilir. Mayıs ayında yüzde 70.4 olan kapasite kullanım oranının Haziran ayında yüzde 74.0 olmasını bekliyoruz. Böyle bir iyileşmenin olmaması, faiz indirimlerinin devam şansını artırıyor" dedi.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün:
ALT SEKTÖRLERDE YÖN YUKARI

MAYIS ayı verileri, 2009'un ilk üç aylık rakamlarına bakarak değerlendirildiğinde, tüm alt sektörlerde yukarı yönlü hareketin devam ettiğini ortaya koymaktadır. Küresel finans krizine bağlı olarak iç pazarda meydana gelen talep daralmasının yanı sıra, dış pazarlardaki belirsizlik ve ihracattaki gerileme, sanayi üretiminin Aralık, Ocak ve Şubat aylarında daralmasına yol açmıştır. Sanayi üretim endeksinde, Mart ayından itibaren artış eğiliminin ortaya çıkmasında alınan tedbirlerin payı büyüktür. Özellikle ÖTV ve KDV indirimleriyle iç piyasada meydana gelen canlanma, stokların erimiş olması ve yeniden bazı sektörlerde üretimin başlamış olması artış trendini de beraberinde getirmiştir.

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası ekonomisti Başar Yıldırım:
AYLIK DÜŞÜŞ DEVAM EDİYOR

HER ne kadar aylık bazda bir yükseliş görülse de, mevsimsellikten arındırılmış verilere bakıldığında, aylık bazda daralmanın sürdüğünü görüyoruz. Mayıs ayında etkisinin en yoğun bir biçimde hissedildiği ÖTV indirimi nedeniyle eriyen stoklara bağlı üretim artışlarının aylık rakamlara yansıdığını görmekle birlikte, üretimde gözlenen artışın, Haziran'da da bir miktar devam ettikten sonra, Temmuz ayında durgunlaşmasını bekliyoruz. Bu veriler ışığında Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 6-7 aralığında küçüldü.