Tüketici Krizde Giyimden Kıstı, Eğlenceye Harcadı 

Temmuz-eylül dönemine ait veriler, tüketicilerin krizde giyim ve ayakkabı harcamalarını kıstığını ortaya çıkardı. Aynı dönemde eğlence ve kültür harcamalarında ise artış gözlendi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) gayri safi yurtiçi hasıla verilerinden yapılan hesaplamalara göre, yılın üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla giyim ve ayakkabı tüketimi yüzde 4,95 azaldı ve 10 milyar 210,5 milyon liraya geriledi. Buna rağmen eğlence ve kültüre yapılan harcama yüzde 11,2 artarak 7 milyar 839 milyon liraya çıktı.
Krizin etkilerinin bütün şiddetiyle hissedildiği 2009'da tüketici davranışları ilginç bir seyir izledi. TÜİK'in gayri safi yurtiçi hasıla verilerinden yapılan hesaplamalara göre, bu yılın ilk çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine göre eğlence ve kültür harcamalarında yüzde 9,7 kesintiye giden tüketici, ikinci çeyrekte harcamalarını yüzde 2,3 artırdı. Ulaştırma ve haberleşmede harcamalar üçüncü çeyrekte geçen yıla göre yüzde 1,1 azalarak 33 milyar 396 milyon lira oldu. Çeşitli mal ve hizmetlerde bir önceki çeyrekte yaşanan daralma ise bu dönemde yerini toparlamaya bıraktı. Hane halklarının cari fiyatlarla yurtiçi tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,82 artarak 184 milyar 493 milyon liradan 195 milyar 232 milyon liraya ulaştı.

GfK Türkiye tarafından gerçekleştirilen 'Kimlerin Krizi?' araştırmasında da tüketicilerin krizle birlikte tüketimlerinde daha akıllıca ve bilinçli hareket etmeye başladığı ortaya çıktı. Araştırmaya göre, tüketicinin hayatındaki krizin başlıca göstergeleri maaşların geç ya da eksik ödenmesi, uzun süre zam alamama ya da işten çıkarılma. İş bulma zorluğu özellikle gençlerin en büyük endişesi arasında yer alıyor. İş bulamama halinde erkekler askere gitmeyi tercih ediyor. Kamuda çalışmanın cazip hale geldiği, KPSS başvurularında artış olduğu, bunun da güven arayışından kaynaklandığı ifade ediliyor.

Krizle başa çıkmanın yolları*

Tüketici kriz ortamında plansız harcamalardan, ani kararlardan kaçınıyor.

Market market gezerek fiyat karşılaştırması yapıyor.

Seyahat, tatil gibi sosyal faaliyetler erteleniyor.

Tasarruf tedbirleri arasında yemek ısmarlamak yerine pişirmek, evi kendi temizlemek, saçlarını kendi boyamak, ufak tefek tamiratları kendisi yapmak da var.