Türkiye’de 10 milyon 105 bin kişinin herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı olmadan çalıştığı belirlendi. Ağustos 2009'da kayıtdışı istihdam geçen yılın aynı dönemine göre 0.4 puanlık artışla yüzde 45.7'ye yükseldi. Toplam kayıtdışı istihdamın yüzde 50.4’ü tarım sektöründe istihdam ederken, yüzde 49.6’sı tarım dışı alanda faaliyet gösterdi.
ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, Ağustos ayında istihdamdaki toplam nüfus 22 milyon 108 bin olurken, bunun 10 milyon 105 bin kişisini herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı bulunmayanlar oluşturdu. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon 50 bin kişiden yüzde 27.6’sını oluşturan 3 milyon 597 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 236 bin kişiden yüzde 27.4'ünü oluşturan 339 bin kişi ile kendi hesabına çalışan 4 milyon 427 bin kişiden yüzde 68.8'ini oluşturan 3 milyon 45 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı belirlendi.
-KAYITDIŞININ YÜZDE 50.4’İ TARIM SEKTÖRÜNDE-
Kayıt dışı "çalışanlar" içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturuyor. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 3 milyon 395 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 92’si oranındaki 3 milyon 125 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye'deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 5 milyon 92 bini tarımda, 5 milyon 14 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Tarım sektöründe kaşıtdışı çalışanlar, toplam kayıtdışı istihdamın yüzde 50.4’ünü oluşturuyor. Ağustos döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 88.3’ten yüzde 87'ye düşerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 30.6’dan yüzde 30.8’e yükseldi.
-KAYIT DIŞI İSTİHDAM ARTMAYI SÜRDÜRÜYOR-
Geçen yıl temmuz döneminde yüzde 45.3 olan kayıt dışı istihdam, 2009 Ağustos’unda 45.7’ye çıktı. Kayıt dışı istihdam verileri bir önceki aya göre ise 0.7 puanlık artış gösterdi. Temmuz 2009’da kayıtdışı istihdam 46.4 olarak gerçekleşmişti.
İstihdamdaki nüfus ve kayıt dışı çalışanlar (Ağustos-Bin kişi)
Toplam Kayıt dışı Kayıt dışı
İstihdam İstihdam Oranı(%)
Toplam 22.108 10.105 45.7
Ücretli/yevmiyeli 13.050 3.597 27.6
İşveren 1.236 339 27.4
Kendi hesabına 4.427 3.045 68.8
Ücretsiz aile işçisi 3.395 3.125 92.0
Tarım 5.854 5.092 87.0
Tarım dışı 16.254 5.014 30.8