Türk bilim adamlarından 'Elektronik burun' projesi 

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Fen Fakültesi Kimya Bölümü'nce yapılan ve "Elektronik burun" diye nitelendirilen "Tek Kullanımlık Nefes Analiz Sensörü" projesiyle, akciğer kanseri ve diyabetin tanısı insanın nefesiyle konulabilecek.
1.2 MİLYON LİRALIK DESTEK
Maske içerisine yerleştirilen özel sensörler aracılığıyla insanın nefesindeki bileşenlerden akciğer kanseri ve diyabet tanısı konulmasına imkan sağlayacak cihazın yapım projesini, İstanbul Kalkınma Ajansı'nın 1,2 milyon liralık desteğiyle İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi beraber gerçekleştirecek.
HEM AKCİĞER KANSERİ HEM DİYABET DEVAMLI ARTIYOR
Projenin üstlenicisi İYTE Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ümit Hakan Yıldız, Türkiye'de hem akciğer kanseri hem de diyabet hastalığının her önceki sene arttığını, bu rahatsızlıkların tanısının hastalığın geç evresinde konulması, tedavi süreçlerinin de maliyetinin yüksek olması dolayısıyla "Tek Kullanımlık Nefes Analiz Sensörü" projesini yaşama geçirmeye karar verdiklerini söyledi .
İLK ETAPTA 25 ADET ÜRETİLECEK
Projenin, İstanbul Kalkınma Ajansı'ndan 1,2 milyon liralık kaynakla desteklendiğini, üniversitesiyle beraber İTÜ ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi'nin de desteğiyle cihazı yapacaklarını ifade eden Yıldız, prototipin birkaç ay içerisinde ortaya çıkacağını, ilk etapta 25 tane üreteceklerini dile getirdi.
ELEKTRONİK BURUN
Akciğer kanseri ve diyabetin ön tanısını sağlayacak cihazı, "Elektronik burun" olarak nitelendiren Yıldız, şu şekilde açıkladı : "Her şeyiyle tümünün yerli üretim olan aygıt toz maskesi olacak şekilde olacak. Sistemin toz maskesi kısmında sensör bulunacak. Bu bir elektronik dönem . Sensörün tepesinde de gaz sensörü membranı var. Onun üzerinde seçici katman olacak. Bu sadece toluen ve asetonu seçecek, her türlü gazı seçmeyecek. Cihazdaki iletken yüzeye gaz molekülleri yapışıyor ve iletkenlikte değişme oluyor, sinyal oluşturuyor. Kişi maskesini alıp ağzına takacak olağan soluk alacak. Nefesten çıkan organik bileşikler sensör ara yüzüne yapışacak. Arkasında elektronik dönem yapışan molekülleri değişimi sinyalleyerek işleyecek ve bunu küçük üniteye iletecek. Elektronik devrenin ucunda belki bir USB ya da bluetooth sayesinde veriler hastaneye gitmeye bile ihtiyaç kalmadan doktora iletilecek. Bu sayede 'hasta olmadan doktora gitmeyiz' anlayışı da ortadan kalkacak. Zira bu aygıt sayesinde hasta olmayan kişinin bile takibi rahatlıkla yapılacak olan . Hastalıklara erken teşhisle müdahale edilebilecek."
NEFESTEN ÇIKAN BİLEŞENLER HASTALIK HAKKINDA İPUCU VERECEK
İlk etapta 25 tane üretecekleri cihazın Cerrahpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'ndeki tecrübe safhasından akabinde atik imal etmeye geçilebileceğini ve Türkiye genelinde rahatlıkla eczanelerden ya da aile hekimlerinden temin edilebileceğini ifade eden Yıldız, şu şekilde devam etti: "İnsan nefesi birden fazla bileşenden oluşmakta . Bizim bildiğimiz su buharı ve karbondioksittir. Ama bunun içinde birden fazla uçucu organik bileşikler vardır. Cihaz, nefesten uçucu organik bileşiklerin atamasını sağlayacak. Organik bileşiklerin bir bölümünün konsantrasyonunun belirgin seviyeyi aşması durumunda bunun bazı hastalıkların belirteçleri olduğu düşünülüyor. Biz de şunu düşündük. Akciğer kanseri ve diyabet birden fazla uçucu organik bileşiklerle ilişkili. Akciğer kanseri toluenle, diyabet asetonla ilgili. Nefesteki toluenin artması akciğer kanseri riski olanlarda, asetonun artması diyabet riski olan kişilerde görülür. Bütün her şeyi yerli olacak bir kullanımlık maskedeki sensörler nefesteki bu iki bileşiğin değerlerini tespit ederek akciğer kanseri ve diyabetin ön tanısını sağlayacak. Bu bilgiler sayesinde de hastalığa yakalanmadan müdahalede bulunulabilecek."
 vatan