Anne Babalar Dikkat! Tutum Hataları Kekemeliğe Sebep Olabilir! 

‘Konuşma akıcılığında meydana gelen ritm bozukluğu’ olarak da tanımlanan hastalığın nedenleri farklılık gösterebiliyor.
Uzmanlar, tedavinin müspet sonuçlanmasında anne tutumlarının belirleyici olduğunu hatırlatıyor.
Kekemelik bir ritm bozukluğudur
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof.Dr. Nevzat Tarhan, kekemeliğin konuşma akıcılığında duraklama, tekrarlama, uzatma ve kimi de bunlara eşlik eden motor belirtilerle karakterize olan bir ritim bozukluğu olduğunu belirterek şu değerlendirmelerde bulundu:
Erkekler daha fazla kekeliyor
‘Çocuklarda 2-7 yaş arasında, en sık da 3-5 yaş arasında ortaya menfaat. Erkek çocuklarında, kız çocuklarına oranla 4-5 kat daha çok görülür ve daha ağır seyreder. Bunun sebebi kadınların beyinlerinde konuşmayla ilgili olan kısmın daha etkin çalışması, kadınların biyolojik olarak konuşma konusunda daha yetenekli olmasıdır. Ayrıca erkeklerin beyinlerindeki konuşma alanı strese karşı daha kırılgandır. Ailede kekeme birisinin varlığı da çocukta kekemelik riskini arttırır.
Kekemeler daha zekidir
Kekemeliğin altında yatan sebeplerden biri, çocuğun düşünme hızıyla konuşma hızının birbirine uyumlu olmamasıdır. Çocuk acelecidir, fazla hızlı düşünür, fakat düşündüklerini ifade etme noktasında konuşması düşüncesine yetişemez. Araştırmalar kekemelerin zekâ ortalamasının umumi ortalamanın 14 puan yukarısında, 114 puan civarında olduğunu ortaya koymuştur. Kekemelik asla bir zekâ özrü değildir, aksine kekemeler daha zekidir diyebiliriz.
Tutum hataları kekemeliğe ne sebepten olabilir
Çocuğun kekemeliği bulunduğu ortama, yanındaki kişilere göre değişebilir. Örneğin çocuk annesi yanındayken kekelemeye başlar, annesi gittiğinde konuşması düzelebilir. Böyle bir durumda kekemeliği besleyen unsurun aile tutumu olup olmadığı da araştırılmalıdır. Nitekim çocuklarda sonradan ortaya çıkan kekemeliği tetikleyen bir diğer faktör da ana-babaların tutum hatalarıdır. Ebeveynlerden biri fazla titiz davranıp çocuğun her şeyinin dört dörtlük olmasını, mesela okuma-yazmayı mükemmel şekilde öğrenmesini beklerken, öteki bir lahza evvel bir şeyleri okumaya başlamasını isteyebilir.
Çocuk hem annesinin hem de babasının beklentisini aynı anda karşılayamayınca beyin stres hormonu salgılar, çocuk aşırı stres altında kalır. Bazen beyin aşırı korku hormonu da salgılayabilir. Yaşanan stres bazen çocuğun midesine ziyan verir; bazen çocukta alerjiler, saç dökülmeleri görülür; kiminin ses tellerini kilitler. Korku hormonu da beynin konuşma ile ilgili alanında koordinasyonu bozar ve çocukta konuşma bozukluğu görülür.
Primer, yani doğuştan gelen kekemelik türü ise yukarıda açıkladığımız tablodan biraz daha farklıdır. Böyle bir kekemeliğe sahip olan kişilerde aynı anda otomatik hareketler de görülür. Örneğin şahıs dudak büker, ayağını kasar ve yere vurur. Bu kişiler bildikleri şarkıları, duaları hiç takılmadan kusursuz biçimde okurlar. Çünkü bunlar beyinlerine otomatik yazılmıştır. Bilinç burada dönem dışı olduğu için bu cin şeyleri rahat yapabilirler. Ancak düşünerek konuşmaları gerektiğinde şaşırıp kalır ve kekelemeye başlarlar.
Kekemeliğin nörolojik boyutu
Kekemeliği anlamak için beyinde bunu neyin tetiklediğini, nelerin aksi gittiğini bilmekte yarar vardır. Sağ ve sol beyin birbirine bağlı olarak çalışır. Ancak örneğin bir ameliyatta kaza sonucu iki beyin arasındaki bağlantı kesilirse bu durumda şahıs sağ elle sol elini tutamaz. Konuşmayla düşünme arasındaki hızı ayarlayamaz. Ne konuştuğunu anlayamaz. Anladığı şeyi sözle ifade edemez. Beyinde ağırbaşlı şekilde kaos oluşur. Konuşma ve düşünme arasındaki ahenk, ritim, koordinasyon bozulduğunda ise şahıs kendisini düzgün şekilde ifade edemez, kekemelik gibi konuşma bozuklukları ortaya menfaat.
Kekemelikte, beyinde konuşma işlevini yapan file bozulmuştur. Bu arıza primer, yani doğuştan olabilir. Bir kısım insanlarda ise yaşanan bir korku, bir şok, bir travma ağda bozulmaya neden olabilir ve kekemelik bu şekilde gelişebilir.
Kekemelik tedavi edilebilir
Birçok rahatsızlıkta, sorunda olduğu gibi kekemelikte de erken müdahale düzelme sürecini kısaltacaktır. Bu yüzden ebeveynlerin çocuklarında gördükleri bu ritim aksaklığını hiçbir vakit göz ardı etmemeleri, hemen bir uzmana başvurmaları yerinde bir davranış olacaktır.
Kekemelik tedavisinde çehre güldürücü netice almak için öncelikle hem çocuğun hem de ana-babanın sabırlı davranması gerekir. Nasıl eski bir binayı restore etmek yeni bir yapı inşa etmekten daha zorsa, bozulan konuşmayı düzeltmek de birisine konuşmayı öğretmekten daha güç olacaktır. Ortada bir yanlış öğrenme vardır ve bunun düzeltilmesine çalışılacaktır. Burada çocuğun istekli olması da başarı oranını arttıracaktır. Çocuk sabırla tedavi disiplinine tam bir ahenk gösterdiği takdirde konuşmasında ağırbaşlı şekilde düzelme sağlanacaktır.
Sonradan gelişen kekemeliğin tedavisi doğuştan gelen kekemeliğe göre daha kolaydır. Çünkü doğuştan kekemelerde konuşma kaygısı görülmez, fakat başka gruptaki çocuklarda bu endişe vardır ve hissettikleri endişe onları düzelme yönünde motive edecektir. Bu çocukların kekemeliği yenme şansları daha yüksektir.
Ebeveyn-muallim iş birliği şart
Anne-babalar kekemeliğin tedavi sürecinde çocuğun öğretmeniyle de işbirliği yapmalıdır. Öğretmenin çocuğa nasıl davranması, durumu sınıfa nasıl kabul ettirmesi gerektiği konusunda yönlendirilmesi fazla faydalı olacaktır. Örneğin zaten kaygısı yüksek olan kekeme bir talebe laf istediğinde mualimin onu bekletmemesi, derhal laf vermesi gerektiği; ters halde çocuğun kaygısının daha da artacağı muallime anlatılırsa mektep yaşamı da çocuğun terapisine devasa katkı sağlayacak ve süreci hızlandıracaktır.’


Kaynak:Haber7