Babacan’dan deprem konutları tepkisi: Peki geri kalanlar? 

DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, TBMM’deki Yeni Yol Grup toplantısında yaptığı konuşmada, 6 Şubat depremlerinin üzerinden iki yıl geçmesine rağmen depremzedelerin hâlâ belirsizlik ve çaresizlik içinde olduğunu söyledi. Babacan, hükümetin deprem bölgesine yönelik vaatlerini yerine getirmediğini vurgulayarak, konut inşaatlarının yavaş ilerlediğine dikkat çekti.

“Bir yılda 319 bin konut bitireceğiz dediler. İki yıl geçti, biten konut sayısı ancak 201 bin. Yılda ortalama 100 bin konut yapabildiler. Bu hızla giderse bu iş en az 6 yıl sürecek demektir; yani 2029-2030’dan önce bitmeyecek demektir.”

Babacan, depremzedelerin karşı karşıya olduğu zorlukların sadece konut inşaatlarındaki gecikmelerle sınırlı kalmadığını belirtti. Devletin koordinasyon eksikliği, belirsizlik ve iletişim kopukluğu nedeniyle vatandaşların ciddi mağduriyetler yaşadığını ifade etti.

'İKİ YIL GEÇTİ, HÂLÂ 'DEVLET NEREDE?' DİYE SORUYORLAR'
Babacan, depremin ilk günlerinde vatandaşların "Devlet nerede?" diye sorduğunu hatırlatarak, bugün de aynı sorunun sorulmaya devam ettiğini söyledi:

“Deprem gerçekten büyük bir felaketti. Ancak, depremin ardından yaşananlar, felaketin kendisi kadar ağır, felaket kadar vahimdi. O gün, yakınları enkaz altında olanlar 'Devlet nerede?' diye soruyordu. Bugün, depremden iki yıl sonra, vatandaşlarımız aynı soruyu sormaya devam ediyorlar.”

Babacan, evlerini kaybedenlerin yaklaşık dörtte üçünün, yeni konutlarla ilgili hiçbir bilgi alamadığını belirtti. Kura çekimlerinde isimleri çıkanların kendilerine ne çıktığını bile bilmediğini, anahtar teslim törenlerinde dağıtılan anahtarlarla vatandaşların tamamlanmamış evlerle karşılaştığını söyledi.

'SANAYİ SİTELERİ İÇİN ADIM ATILMADI, ESNAF BELİRSİZLİK İÇİNDE'
Babacan, sadece konutlarla ilgili değil, deprem bölgesindeki sanayi, ticaret ve üretim sektörlerinde de büyük bir durağanlık olduğunu vurguladı.

“Depremden etkilenen şehirleri ayağa kaldıracak olan sanayidir, üretimdir, ticarettir. İnsanlar iş bulmalı, çalışmalı, üretmeli, kendileri kazanmaya başlamalıdır. Bunun önünü açmazsanız, orada yaşayanları sürekli olarak devlet desteklerine muhtaç bırakmış olursunuz.”

Ancak Babacan’a göre, bu süreçte sanayi sitelerine yönelik hiçbir adım atılmadı. İş yerleri yıkılan, makineleri zarar gören binlerce esnafın yeniden iş hayatına dönmek istediğini ancak önlerine aşılamaz engeller konduğunu belirtti.

"Defalarca dile getirilen haklı taleplere rağmen 'mücbir sebep' hali altışar aylık dönemler halinde uzatılıyor. Sanki 6 ayda esnafın bütün sorunları çözülecekmiş gibi.”

Babacan, esnaf odalarının "Plan, program yok", "İletişim yok" diyerek en çok belirsizlikten şikâyet ettiğini dile getirdi.

Babacan, deprem bölgelerinde uzman doktor eksikliği, öğrenci yurtlarındaki yetersizlikler, sık sık yaşanan elektrik kesintileri ve temiz suya erişim sorunlarının hâlâ devam ettiğini söyledi.

“Antakya’nın yolları artık sadece yıkımdan değil, inşaat şirketlerinin keyfi uygulamalarından dolayı da geçilmez halde. Şehrin dört bir yanında devasa çukurlar, açıkta bırakılmış rögar kapakları var. Hatay toza bulanmış, çamura gömülmüş halde.”

'BOŞ EVRAKLARA İMZA ATTIRIYORLAR'
Babacan, depremzedelerin oturmaya hazır olmayan konutlara girmeye zorlandığını belirtti.

“Konteynırlardan çıkan insanlar, boş evraklara imza atıp, boş evlere giriyor. Hatırlayalım; seçimden önce ev eşyası yardımı yapacaklarına söz verdiler, seçimden sonra sözlerini unuttular. Depremzedeler sıfırdan borçlanarak yeni eşya almak zorunda kalıyor.”

Babacan, seçimden önce devlet desteğiyle eşya yardımı yapılacağı sözü verildiğini ancak seçim sonrası bu sözün unutulduğunu hatırlattı.

'DEPREM KONUTLARI MALİYETİ 3 KATINA ÇIKTI'
Babacan, hükümetin deprem sonrası açıkladığı konut yapım planlarının gerçekçi olmadığını belirtti.

“Biz doğruyu söyleyin dedik. TOKİ bugüne kadar yılda 50-60 bin konut yapabildi dedik. Hadi bunu ikiye katlayın dedik. Üstelik siz 1 liraya mal olacak deprem konutunu; 2 liraya, 3 liraya mal ediyorsunuz dedik. Bir yılda 319 bin konutu hangi imkânlarla yapacaksınız dedik.”

Sonuç olarak, vaat edilen 319 bin konutun sadece 201 bininin tamamlanabildiğini, mevcut hızla inşaatların ancak 2030’a kadar bitirilebileceğini ifade etti.

Babacan, 6 Şubat 2023 depreminin Türkiye’yi ekonomik olarak zaten zor bir dönemde yakaladığını belirtti.

“Depremden önce Türkiye’yi büyük bir ekonomik deprem vurmuştu. Bu ev yapımı, el yapımı ekonomik depremi Sayın Erdoğan ve damadı bizzat hazırlamışlardı. Döviz kuru patlamış, enflasyon patlamış, bütçe açığı patlamış, Merkez Bankası’nın net döviz pozisyonu eksi 65 milyar dolara düşmüştü. 6 Şubat depremi vurduğunda, ekonomimiz çok zayıf bir durumdaydı.”

Bu zayıf ekonomik durumun, deprem bölgesindeki yeniden yapılanma sürecini de büyük ölçüde sekteye uğrattığını ifade etti.

'İKİ YILDA 201 BİN KONUT YAPILDI, PEKİ GERİ KALANLAR?'
Babacan, konuşmasını hükümete sert eleştiriler yönelterek tamamladı:

"İki yıl geçti, hâlâ evsiz kalan yüzbinlerce insan var. 201 bin konut tamamlanmış, peki geri kalanlar ne olacak? Bu hızla giderse insanlar 2029-2030’a kadar beklemek zorunda mı kalacak?"