D vitamini eksikliğinin belirtileri ve sonuçları nelerdir? 

Uzmanlar tarafından çağın hastalığı olarak nitelendirilen D vitamini eksikliğinin nedenleri arasında güneş ışınlarından az yararlanmak ve tüketilen gıdaların yetersiz oluşu bulunuyor.

Hiçbir belirti vermeyen D vitamini eksikliğine karşı önlem alınmadığı takdirde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor.

Vitamin D eksikliğinin çoğu zaman hiçbir şikayete yol açmadığını söyleyen Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Yard. Doç. Dr. Fevzi Balkan, genelde belirti vermeyen D vitamini eksikliğinin yaygın kemik ağrısı, kemik hassasiyeti, kas güçsüzlüğü ve bazen kas kaybı ile kendini gösterdiğini belirtti.

Güneş ışınlarından az yararlanmanın, ilerlemiş karaciğer hastalıklarının ve böbrek yetersizliği ilaçlarının D vitamini eksikliği yapabileceğine dikkat çeken Balkan,

"Annenin gebelikte ve lohusalık döneminde normal kalsiyum dengesi için D vitamini düzeyinin yeterli olması gereklidir. Annede D vitamin eksikliğinin doğum zehirlemesi, gebelerde tansiyon yüksekliği, bebekte düşük doğum ağırlığı, çocuklarda diş minelerinde gelişme bozukluğu, doğuştan katarakt, Tip1 şeker hastalığı, zeka geriliği yapabilir. Çocuklarda bağışıklık sistemini zayıflatır."

diye konuştu. 

"MÜMKÜN OLDUĞUNCA GÜNEŞTEN FAYDALANIN"

Son yıllarda vitamin D eksikliğinin iskelet sistemi dışında çok önemli 2 fonksiyonu daha olduğunun anlaşıldığını söyleyen Balkan, "D vitamini eksikliğinin bağışıklık sisteminin zayıflaması, kardiyovasküler sistem bozuklukları, şişmanlık, şeker hastalığı oluşumu, kanser oluşumu, yaşlanma ve yaşam süreci üzerine de önemli etkileri olduğu bilinmektedir. D vitamininin diğer önemli kaynağı gıdalardır. Bazı gıdalarda D vitamini doğal olarak bulunur (yağlı balıklar, balık yağı, yumurta). Tereyağ, süt, yulaf, tatlı patates, yumurta sarısı, sıvı yağlar, karaciğer, özellikle yağlı olan tuzlu su balıklarından somon, sardunya ve ton balığında bulunur. Bitkilerden maydanoz, ısırgan otu, yoncada mevcuttur. Düzenli balık tüketimi ve güneş ışınlarının dik indiği saatler dışında güneşlenmenin önemli olduğu unutulmamalıdır." uyarısında bulundu.

Vitamin D’nin bilinmeyenleri faydaları hakkında da bilgi veren Balkan, şunları aktardı:

"Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Bazı enfeksiyon hastalıklarının iyileşmesini hızlandırır.

Vitamin D hem doğal hem de kazanılmış bağışıklıkta önemli rol oynar. Vitamin D eksikliği olanlar kış aylarında daha kolay hasta olurlar.

Tüberküloz (Verem Hastalığı) gibi bazı enfeksiyonlara vitamin D eksikliği eşlik etmektedir.

Deri, D vitamininin hem sentezlendiği, hem de D vitamininin hormon olarak otokrin ve parakrin olarak etkili olduğu tek organdır.

Aktif D vitamini psöriazisli (sedef) hastalarında lezyonları geriletmektedir.

Aktif D vitamininin muhtemel antikanser etkisi yaklaşık 30 yıldır hayvan ve hücre çalışmalarında değerlendirilmiştir.

Prostat, meme, kolorektal (kalın bağırsak) kanserlerinde D vitamini düzeyinin önemli olduğu çalışmalarda vurgulanmıştır. Daha sonra gözlemsel çalışmalarda kolorektal kanserler dışındaki kanserlerde D vitamini düzeyi ile güçlü bir ilişki gösterilememiştir.

Gözlemsel çalışmalarda düşük serum 25 (OH) D düzeyleri ile obezite, diyabetes mellitus ve metabolik sendrom ilişkisi gösterilmiştir. D vitamini eksikliği kilo vermeyi zorlaştırmaktadır.

Kışın kilo vermenin zor olmasının bir sebebi de yetersiz güneş ışıklarına bağlı olarak az D vitamini salgılanmasıdır.

Şişman hastalarda fazla yağ dokusundan dolayı D vitamini yetersiz kalmakta fonksiyonunun yeterince yapamamaktadır.

Şeker hastalığında D vitamini eksikliği sık görülür. D vitamini eksikliği olan gebelerden doğan çocuklarda tip 1 şeker hastalığı daha sık görülür. Vitamin D eksikliği ile şeker hastalığına bağlı böbrek hasarı ve sinir tutulumu arasında ilişki vardır. Hashimato tipi tiroid hastalığında D vitamini eksikliği sık görülmektedir.

Daha çok genç kadınlarda bağışıklık sisteminin nöronları demiyelinize ederek oluşturduğu Multipl Skleroz (MS) hastalığının ilerlemesi, yeterli D vitamini alınması halinde yavaşlıyor."

cihan