2014 Merkezi Yönetim Bütçesi geçen hafta içinde Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından sunuldu. İlk bakışta sıradan bir bütçe gibi görünüyor ama dikkatle incelenince bazı farklı özellikler görülebiliyor.
2014 Bütçesi için öngörülen temel büyüklükler şu şekilde:
· Bütçe Giderleri 436,3 milyar TL
· Faiz Hariç Giderler 384,3 milyar TL
· Bütçe Gelirleri 403,2 milyar TL
· Vergi Gelirleri 348,4 milyar TL
· Bütçe Açığı 33,2 milyar TL
· Faiz Dışı Fazla 18,8 milyar TL
Ayrıca 2014 Bütçesine faiz gideri için 52 milyar TL ayrıldığını da unutmayalım.
Orta Vadeli Programa (OVP 2014-2016) göre toplam yurt içi tasarruf/GSYH oranı kamu için 2012 için 2.9 sonraki yıllarda 2106 dahil sırası ile 2.9, 2.4, 3.0, 3,4 öngörülmüş 2014’te kamu tasarruflarının 0.5 puan düşme nedeni seçim yılı olması. Yani iktidar riskli gördüğü 2014’te kamu harcamalarını önemli ölçüde artırmış ve bu gizleyemediği rakam… Geçmiş yıllarda yaptığı gibi yedek ödeneklerden kaydırma ve ödenek üstü harcamalarla bu rakam oldukça artacak. Yani 2014 Bütçesi aslında bir seçim bütçesi olmuş.
Diğer bir çok konuyu önemsemekle birlikte burada zikretmeyi uygun gördüğüm önemli bir konuda toplam güvenlik harcamalarındaki artış.Bakın savunma ve güvenlikle ilgili harcamalar 2014 Bütçesinde nasıl;
MİLLİ İSTİHBARAT TEŞKİLATI MÜSTEŞARLIĞI 1.058.707
MİLLİ GÜVENLİK KURULU GENEL SEKRETERLİĞİ 20.094
KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİĞİ MÜSTEŞARLIĞI 20.944
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI 21.815.196
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI 3.550.923
JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI 6.156.691
EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 16.557.013
SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI 452.488
Bunlara son yıllarda her yıl rekor kırarak 1milyar mertebesine yükselen örtülü ödeneğinde önemli ölçüde bu alanda değerlendirildiği dikkate alınırsa savunma ve güvenlik harcamalarının Bütçenin 1/8’ine ulaştığını tespit ediyoruz. Bunun ne anlama geldiği ile ilgili yorumu okuyucularıma bırakıyorum. Özellikle de Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinde son yıllarda meydana gelen hızlı ve anormal artışa dikkatinizi çekmek istiyorum. Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesi 2002’de 2 milyar 430 milyon lira iken 2014’te 16 milyar 557 milyon lira olmuş.
2014 Bütçesi ile ilgili bir tespitimde şu; Bütçe OVP ile değerlendirildiğinde Türkiye’nin şu ünlü ve her yıl övünerek tekrar tekrar sabah akşam söylediği 2023 hedeflerinden yani 2023’te ilk 10 büyük ülke ekonomisi olma hedefinden vaz geçtiğini görüyoruz. Zaten Komisyonda ifade ettiğimde de Bakan itiraz edememişti. Bu bizim için en dramatik taraf... Bu bütçe hedefleriyle, bu bütçelerle değil ilk 10 mevcut yerimizi korumamız dahi başarı olacak gibi görünüyor…