Wikileaks belgeleri ile ilgili yazacağım da ne yazacağım? Okyanusta yüzerken rota saptamak gibi… Herkes konuşuyor, herkes bir şeyler söylüyor ve kimse işin sonunu göremiyor. İlk defa başımıza geliyor böylesi. Tamam yalnız değiliz, elle gelen düğün bayram ama bu bir az deliye her gün bayram gibi bir şey oldu... Yada bir deli kuyuya taş atmış. Akıllılar bir yakalasalar şu deliyi…
Böyle durumlarda sorarım; kim yaptı, kim yaptırdı, kim yararlandı, kim zarar gördü? Verebildiğim cevaplar henüz net değil. “Bir demokrat ve homoseksüel kahraman asker” açıklaması fazla basit… Amerika’nın olaya engel olamamasını anlayamıyorum. Daha olayın ne olduğunu dahi tam kavrayamadık.
Bu sebeple önce tespitlerimi paylaşacağım; Diğer ülkeleri bilmiyorum ama bu belgeler çıkalı biz, karşı siyasi görüştekiler için “bir belge çıksın da mahçup olsunlar” mantığı ile konuya yaklaşıyoruz. Nitekim, ilk belgeler açıklandı, Tayyip Bey ve Dış İşleri Bakanı Davutoğlu için Amerikalı diplomatların yaptıkları yorumlar önce bazılarımızı müthiş sevindirdi. Sonra İsviçre hesapları ve diğer AKP skandalları ortaya çıkınca bu sefer karşı taraf 90+3’de gol atmış gibi zıpladı. Yahu, bu öncelikle iç siyaset gözlüğü ile bakılacak bir konu değil. Bazı belgeler çıksın da perişan olsunlar mantığı küçüklük. Öncelikle buna milli bir mesele olarak bakmak lazım. Devlet onurunu düşünmemiz lazım. Bunu inanarak söylüyorum ama eğer, bu AKP zihniyeti iktidarda olmak yerine muhalefette olsaydı, maazallah yöneticilerin ne şerefsizliği kalırdı, ne de Amerikancılığı. Devlette bundan payını alır, Hükümet kesin olarak istifa etmek zorunda kalırdı. Halk galeyana getirilirdi, fakat şimdi konu geçiştirilir. Özellikle çok gizli (top secret) çok az belge açıklanacak olması sürekli kavga etmemizi, aylarca tartışmamızı sağlar ama sonuç da alınamaz sanırım. AKP İktidarı, medyası ve diğer silahları ile o kadar güçlü ki seçmeni nezdinde herhangi bir tepki oluşması az bir ihtimal. Daha doğrusu din silahı ellerinde, dindarlar yanlarında, kolay kolay tepki olmaz. (Bizim dindar geçinenler de nedense diğer siyasi görüşlere sahip olanlar gibi çoğunlukla Amerikancıdır.)
Ayrıca, Türkiye siyaseten o kadar güçlü bölündü, kemikleşti ki bu dedikodu türü bilgilerle AKP seçmenini etkilemek çok zor olacak.
Ben iktidarı, muhalefeti, akademisyeni, bürokratı, askeri ile bir çok yalakalık örneğine de rastlayacağımızı sanıyorum. Biz yabancılarla özellikle Amerikalılarla görüştüğümüzde Amerikalıdan daha Amerikalı olmayı beceren insanlarız. Zannederim bunun bazı örneklerini de göreceğiz. Bu olayla da sadece iktidarın değil, tüm hatlarımızın ne kadar Amerikancı olduklarını öğrenip şaşırmayalım.
Diğer taraftan aynı cephede olan kişilerin de kavgaları olacak. Savunma Bakanı Gönül’ün, Dışişleri Bakanı Davutoğlu hakkında “tehlikeli” demesi örneğindeki gibi çok skandala rastlayacağız. Siyasi hayatı veya kariyeri bitenlerimiz olacak.
Bence Amerikan diplomatlarının bizim siyasiler ve diğer yetkililerimizle ilgili yorumlarını çok önemsememiz lazım. Nihayetinde kendi görüşleri ve açıklanmayacağını sanarak yazdıkları notlar. Ancak, “Başbakanın İsviçre’de 8 banka hesabı var” türü bilgilerin ciddiye alınıp incelenmesi gerekir. Nihayetinde bir ABD Büyükelçisinin veya yetkilisinin ciddiye alıp merkeze bildirdiği bir konudur, geçiştirilecek bir durum değildir.
Konu ile ilgili bir öngörüm de diğer ülkelerde verilen tepkilere benzer tepkiler vermek zorunda oluşumuzdur. Örneğin, Almanya, Fransa veya Kazakistan’da bu belgeler toplumu, devleti sarsacak etkiler yaratıyor ise bizde de mecburen benzeri etkiler yaratacaktır. Nede olsa küresel bir dünyada yaşıyoruz.
İslam ülkelerinin ne kadar Amerikancı olduklarını ve gerçekte birbirlerine düşmanca baktıklarını da bu belgeler nedeniyle anlayabileceğiz sanırım. Aslında sadece İslam ülkeleri için değil, sonuçta uluslararası ilişkiler açısından ortaya tam bir rezalet durum çıkacak.
İnsan fıtratı değişmez ama bu wikileaks fıtratları zorlayacak, alışkanlıkları değiştirecek bir olay. Pandora’nın kutusu açıldı. Belki bir kısmı bildiğimiz şeylerdi ama konuşamadığımız konulardı. Artık konuşacağız. Wikileaks, bakmasını beceren toplumlar için bir ayna olabilir.
Bundan sonra diplomatik yöntemler değişecek ve diplomatların işi zorlaşacak.
İnşallah bu belgeler yüzünden savaşlar veya bölgesel çatışmalar ortaya çıkmaz.
İnsanlık tarihinin en heyecanlı, en değişken ve en zor dönemini yaşayan kuşağız, farkında mısınız?