Geçen 20 Ocak Çarşamba günü Maliye Bakanı Plan ve Bütçe Komisyonu’na 2016 Yılı Bütçesini ve 2014 Yılı Kesin Hesabını sundu. Bu hafta başı yani 25 Ocak’tan itibaren PBK’da (Plan ve Bütçe Komisyonu) görüşmeler başlıyor. Aslında rutin gibi görünmesine rağmen ülkenin en önemli ekonomik ve mali olayı bu… Fakat nedense bu konuya medyanın pek ilgisi yok…
2016 Yılı Bütçesi tabi ki önemli ama Meclis açısından özellikle PBK için kesin hesap kanunları daha önemli, dolayısı ile 2014 Yılı Kesin Hesabı yani 2014 Bütçesi’nin Hükümetçe gerçekleştirilen harcamalarının usulüne uygun yapılıp yapılmadığının denetimi çok daha önemli diye düşünüyorum. Sonuçta bütçeyi yapmak, kimden alınıp, kime verileceğini, harcama ve gelirin ne kadar olacağını belirlemek iş başındaki hükümetin görevi ama denetim de Meclis’in 2 ana görevinden biri…
Maliye Bakanı Naci Ağbal, 136 sayfalık sunumunda 2014 Kesin Hesabı’na 1 sayfadan daha az yer ayırmış. Düşünebiliyor musunuz, 448,8 milyar liralık harcama yapılmış, 425,4 milyar lira gelir toplanmış ve Maliye Bakanı sunumunda bu konuya tek sayfadan dahi az veriyor. Bir anlamda hesap vermekten kaçmak bu… Halbuki Sayıştay raporları doğrultusunda yapılan harcamaların usulüne uygun olup olmadığını tek tek soracağız… Bu Meclis’in en kutsal görevi…
Milletvekillerine yol gösteren ve Meclis adına Sayıştay’ca yapılan denetim ve tespitlere göre 2014 Yılı Bütçe uygulamasında çok önemli usulsüzlükler var. Mesela Sayıştay raporuna göre başlangıçta Maliye Bakanlığı’na verilen yedek ödenek yetkisi 1 milyar 199 milyon lira iken ve bu yetki başlangıç ödeneklerinin yüzde 2’sini aşmamak durumunda iken yıl sonunda 25 milyar 360 milyon lira yedek ödenek kullanılmış ve başlangıç ödeneklerinin yüzde 6’sına yaklaşmış. Mevzuat, ilave yedek ödenek gerekli ise ek bütçe yapın diyor. Ek bütçe basit bir kanun çıkarma işi sonuçta ama yapmamışlar, her zaman olduğu gibi… Sayıştay’da yazmış “Takdir TBMM’nindir.” Takdir TBMM’nin ama çoğunluk AKP’nin asla hesap sordurmadılar…
Sayıştay’ın tenkit ettiği diğer bir konu ödenek üstü giderlerin anormal boyutta olması. Ödenek üstü giderler toplamı 14 milyar 180 milyon lira… Yıl sonunda iptal edilen ödenekler toplamı ise 30 milyar 747 milyon lira… Bu durumlar da ek bütçe yapılmasını, sorumluların cezalandırılmasını gerektiriyor ama hukuku kim takar, bunca güç varken ?
Yukarıdakiler Sayıştay’ın 2014 Genel Uygunluk Bildirimi’nden alıntılardı. Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu’na göre ise kanuna aykırı olarak bazı kamu kurumları özel hesaplar kullanmış ve usulsüz harcamalar yapmış.
2011’den beri Meclis’teyim ve PBK üyesiyim. Bu konuları dile getirmekten dilimde tüy bitti, diğer arkadaşlarımla birlikte ama Maliye Bakanlığı kanunsuz iş yapmaya pes etmedi. Ne de olsa iktidarın bariz çoğunluğu var… Öyle bir çoğunluk ki hak, hukuk tanımaz, dilediğini yapabilir… Hırsızlık, yolsuzluk dahi yapabilir… Bu kadar çoğunluk varken ek bütçe yapsa Meclis’ten bir haftada zaten çıkar ama nedense bu hukuki yol değil ama hukuksuz olan tercih ediliyor. Daha tatlı mı geliyor yoksa?
Bazen bu kadar hukuksuzluğa hatta dini tabirle imansızlığa isyan ediyorum…
Kimse eskiyi anımsatmasın. Eskiden bu kadar kesinlikle değildi. Zaten eskiden daha kötü şeyler oluyordu demek bahane değil ki… Ahlaksızlığın, yolsuzluğun hele kamuda kul hakkı yemenin bahanesi olur mu?
İlgilenirseniz, sıkılmamışsanız haftaya da 2016 Yılı Bütçesi hakkında bilgi veririm.