ABD Ekonomisi Vatandaşını Hasta Etti 

ABD'de artan borçlardan kaynaklı stres
milyonlarca Amerikalıda boyun, sırt, baş ve mide ağrılarına yol açıyor.

Associated Press ve AOL Health adlı kuruluşun yaptığı araştırma,
''insanların dağ gibi borçla mücadele ettiği dönemde, muhtemelen daha
fazla sağlık sorunundan bahsettiğini'' ortaya koydu.

Massachusetts eyaletinin Braintree bölgesinden Edward Driscoll, 10 bin
dolar olan borcunun, ülserinin artmasına ve eşinin panik ataklarına yol
açtığını söylüyor. Driscoll içinde bulunduğu ruh halini, ''Sadece kaygı,
kaygı, kaygı...'' sözleriyle dile getiriyor.

Araştırma sonuçlarını değerlendiren psikolog Paul J. Lavrakas, birçok
kişinin borçlarını idare ettiğini, ancak muhtemelen 10 ile 16 milyon
insanın, ''borçları nedeniyle korkunç ıstırap çektiğini ve sağlıklarının
olumsuz etkilendiğini'' söyledi. Lavrakas, borç stresi içindeki
kişilerin, stresle bağlantılı en az üç hastalıktan mustarip olduğunu
ifade etti.

Araştırma, şu anda ekonominin zorlu bir dönemden geçmesi ve artan yaşam
maliyetlerinin borç stresini artırdığını, borç stresinin 2004 yılına
göre yüzde 14 yükseldiğini ortaya koydu.

Araştırmaya göre, kamuoyu araştırmasına katılanlardan yüzde 27'sinde
ülser ve sindirim sistemi sorunu bulunurken, bunların yüzde 8'i düşük
seviyede borç stresi çekiyor.

Migren ve diğer baş ağrısı sıkıntısı bulunan yüzde 44'ten yüzde 15'inin,
ciddi kaygı sıkıntısı çeken yüzde 29'dan yüzde 4'ünün ve ciddi depresyon
sorunu bulunan yüzde 23'ten yüzde 4'ünün düşük seviyede borç stresi
bulunuyor.

Ayrıca, kalp krizi geçiren yüzde 6'nın yüzde 3'ü, sırt ağrısı dahil kas
ağrısından mustarip yüzde 51'den yüzde 31'i düşük seviyede borç stresi
çekiyor.

Lavrakas, stresin sağlık sorunlarına yol açıp açmadığının kesin olarak
bilinmediğini söylerken, Ohio Eyalet Üniversitesi 1990 yılının sonunda
mali borç stresi içindeki insanlarla ilgili bir ölçüm endeksi
geliştirilmesine yardımcı oldu.

Tıbbi araştırmalar, bu araştırmadaki belirtilerin birçoğunun gerçekten
tipik kronik stres olduğuna işaret ediyor. Vücut, adrenalin ya da stres
hormonu kortizolu salarak ''savaş ya da kaç'' şeklinde tepki veriyor. Bu
vücudun acil durumda hızlı tepki vermesine yardım ediyor, ancak vücut
uzun süre ''bu yüksek viteste'' kalmayı sürdürürse, bu kimyasallar, kan
basıncı, kalp atışı, hafıza, ruh hali, sindirim sistemi ve hatta
bağışıklık sisteminde fiziksel zarara yol açabiliyor. Her ne kadar stres
mide ülserinin nedeni olmasa bile ağrıyı artırabiliyor.

Amerikalıların, sağlık üzerindeki etkilerini dikkate almaksızın,
ekonomik faaliyetlerin yavaşlaması, istihdamın azalması, enerji ve gıda
fiyatlarının artması, konutların değerinin düşmesi ve konut hacizlerinin
yükselmesi gibi ekonominin zor süreçten geçtiği dönemlerde daha fazla
borçlanması birçok kişinin bütçesini zorluyor.

ABD Merkez Bankası'na (FED) göre, tamamı kredi kartıyla bağlantılı
tüketici borçları 2004 yılında 800 milyar dolar iken, bu rakam şimdi 957
milyar dolara çıkmış bulunuyor. Ortalama araba kredisi de 2004 yılında
24,888 dolar iken bu bugün 27,397 dolara çıktı. Ayrıca 2004'de 7,8
trilyon dolar olan konut kredileri de şu anda 10,5 trilyon dolara ulaştı.

Orta sınıf ailelerin en fazla borç stresi çekenlerin arasında olduğunu
gösteren araştırmaya göre, diğer borç stresi sıkıntısı içindekiler
kadınlar, küçük çocuklu çiftler, düşük gelirli çalışan aileler,
Demokratlar ve lise mezunu olup üniversite eğitimi alamayanlar olarak
sıralanıyor.

En az borç stresi çekenler ise erkekler, emekliler, yalnız yaşayan
insanlar, üniversite mezunları ve Cumhuriyetçilerden oluşuyor