ABD İLE YENİ BİR TEZKERE KRİZİ YOLDA 

Demokrat Parti’nin çoğunluğu ele geçirdiği ABD Kongresi, Irak’tan çekilme hazırlıkları yapıyor. Çünkü Bush’un Kongre ve kamuoyundan gelen baskıları daha fazla göğüsleyebilmesi giderek imkansızlaşıyor. Ve Washington’da çekilme planları daha çok kuzeyden, yani Türkiye üzerinden yapılıyor.

İşte bu yüzden, önceki gece NTV’nin canlı yayınında Başbakan Tayyip Erdoğan’a Irak’tan çekilme için Amerikan askerlerinin Türk topraklarını, Türkiye’deki üs ve limanları kullanmalarının söz konusu olup olmayacağını sordum. Erdoğan çok açık ve net bir cevap verdi. “Topraklarımızdan çekilmeleri konusunda böyle bir kararımız olmadığı gibi zaten şartlarımız şimdi ona da müsait değil. Amerikan askerleri zaten kuzeyden büyük ölçüde çekildi. Geri kalan askerler için de güzergahlar belirliyorlar” diye konuştu. Ama Washington’da Türkiye seçeneği rafa kaldırılmış değil, hatta en cazip seçenek olma özelliğini koruyor. Dolayısıyla Erdoğan’ın bu sözleri Washington’la yeni krizlerin kapıda olduğunu gösteriyor. Örneğin önceki hafta Bush’a “Eve dönüş zamanı” şeklinde bir başyazıyla çekilme çağrısı yapan New York Times gazetesi askeri uzmanlara çekilme seçeneklerini sormuş ve ortaya şöyle bir tablo çıkmıştı:

Amerikan ordusu Güney’de Kuveyt’e çekilmek durumunda Şii milislerle; Batı’da Suudi Arabistan’a yönelme halindeyse Sünni direnişçilerle çatışmak zorunda kalacaklar. Muhtemel kayıpları engellemenin tek yolu olarak nispeten güvenli olan Kuzey, yani Kürt bölgesi kalıyor.

Çoğu Bağdat çevresinde konuşlanan ABD askerlerinin K. Irak’tan Türkiye’ye çekilmesi ve İncirlik Üssü ile Mersin ve İskenderun limanlarından tahliyeleri planlanıyor. NYT, başyazısında 2003 tezkere krizini de hatırlatmış ve Türkiye’ye “Bu kez hava ve deniz limanlarını açmanız yararınıza” diye seslenmişti. Erdoğan’ın sözleri, AKP’nin yeniden iktidara gelmesi durumunda Türkiye üzerinden çekilmenin güç olacağını gösteriyor. Yani seçimlerden sonra yeni bir tezkere krizinin patlak verme ihtimali yüksek. CHP ve MHP koalisyonunda ise Türkiye seçeneği imkansız hale gelecektir.

Türkiye’den çekilebiliriz

Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon’dan bir üst düzey yetkili AFP ajansına Irak’tan çekilme planları konusunda bilgi verdi. İsmini açıklamayan yetkili, çekilmenin Türkiye, Ürdün ve Kuveyt’ten gerçekleşebileceğini açıkladı. ABD’li diplomat sözlerini şöyle sürdürdü:

Hemen çekilmeye başlasak bile bu 9 ay sürer. 9 ay teçhizatın esas kısmının Irak’ta bırakılması anlamına gelir. Teçhizatın büyük bölümünü de çekmeye ve üsleri Iraklılar’a devretmeye kalkarsak 2 yıl geçer. Birlikler ve teçhizatların bir kısmı Türkiye veya Ürdün üzerinden çekilmeli. Geri kalanı ise Kuveyt’ten eve dönebilir.