Ayasofya'nın kubbesi açılacak 

Bilim Kurulu ile yapılan toplantılarda, ikinci etap yapıları bütünsel olarak ele alındı ve bir iş programı hazırlandı. Bu kapsamda ilk olarak II. Bayezid minaresi ve cephelerde iskele alanı belirlendikten sonra standardına uygun ölçülerde çelik borulardan iskele kurulumu gerçekleştirildi. Kurulum sonrasında güvenlik amaçlı file kaplamaları yapıldı.

İş programında en hasarlı cephe olan kuzey cephe beden duvarlarından çalışmaya başlanıldı. Bir çalışma aksı oluşturularak ana kubbe ve yarım kubbelere iskele ve çalışma platformları ile bağlantılar tamamlandı. Bilim Kurulu kararı ile doğu cephe iskele çalışmaları da devam ediyor.

II. BAYEZİD MİNARESİ AYAĞA KALDIRILACAK

Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi Restorasyonu için Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ahmet Güleç, restorasyon çalışmalarına ilişkin yaptığı açıklamada, II. Bayezid minaresinin hem statik hem de malzeme problemi olduğunu söyledi.

Güleç, ilk olarak minarenin malzeme problemi ile ilgili şerefe ve şerefe altına kadar sökülmesine karar verdiklerini belirterek, "Bu söküm işlemi yapıldıktan sonra minare örgüsünde zıvanalar olmadığı için, özellikle Zeynep Ahunbay hocamız sökümün devam etmesini, zıvana olup olmadığının kontrol edilmesini istedi. Birkaç sıra daha söktükten sonra bu minarenin zıvanasız, çift kenetli yapıldığı anlaşıldı ve burada söküm işi durdurularak, artık koruma bu haliyle nasıl yapılır, onun üzerine projeler hazırlandı. Proje onayından sonra koruma uygulaması, minarenin tekrar ayağa kaldırılması süreci devam edecek." dedi.

Ayasofya'nın kuzey ve doğu duvarında olan malzemelerin nitelikleri üzerine çalışmaların devam ettiğine işaret eden Güleç, şöyle devam etti:

"Bunun için analizlere başladık. Onarımda kullanılan bazı malzemelerin çimento esaslı olduğu anlaşıldı. Zaten biliniyordu ama bu analizlerle teyit edildi ve bu kısımların sökümüne başlandı. İskele kurulum sürecinde de analizi yapılacak örnekler alınarak bir lejant tasarlandı. Mimarlarımız, sanat tarihçilerimiz görsel olarak veya yazılı belgelerden, kaynaklardan elde ettikleri bilgilere göre bir dönem analizi yapmıştı. Biz de bunu malzemelerle teyit etmeye çalışıyoruz ve bu konuda da bayağı ilerledik. Çok fazla analiz alındığı için bunlar uzun sürüyor. Arkadaşlarımız Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı merkez laboratuvarında bu analizleri yapıyorlar. Sonuçları birlikte değerlendiriyoruz ve dönemler halinde neresi ne zaman yapılmış bu konuda bilinmeyenleri de ortaya koymaya çalışıyoruz."

KUBBESİ AÇILACAK

Bundan sonraki süreçte Ayasofya'nın kubbesinin üstten ihya edileceğine dikkati çeken Güleç, şunları kaydetti:

"Kubbenin alt tarafı mozaik, oralardan statik olarak müdahale etmek çok zor. Onun için üst kısımdan müdahaleler yapılacak ve kubbe sağlıklı hale getirilecek. Bununla ilgili çalışmalar, projelendirmeler de hemen hemen tamamlandı. Onaydan sonra üst kısma kubbeyi koruyucu bir çatı düşünülüyor. O da büyük bir uygulama olacak. Hesaplamaları şu anda yapılıyor. Böylece kubbeyi açtığımız zaman çevre koşullarından yağmurdan, kardan, sudan etkilenmeden uygulamalar yapılabilecek. Bu çalışmanın da mart, nisan gibi olacağını düşünüyoruz."

?Kubbenin alt tarafı mozaik, oralardan statik olarak müdahale etmek çok zor. Onun için üst kısımdan müdahaleler yapılacak ve kubbe sağlıklı hale getirilecek?

Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin kubbesi restorasyon için sökülecek https://t.co/Y6MqEgTnjs pic.twitter.com/MyqrsQ5bBF

— Anadolu Ajansı (@anadoluajansi) December 7, 2024

Güleç, yapılan tüm bakım onarım çalışmalarının Ayasofya'ya gelen ziyaretçileri ve ibadet edenleri rahatsız etmeden yürütüleceğini söyleyerek, "İçeride bir iskelet kurma durumu söz konusu olacak. Mecbur ona yapacağız. Çünkü içeriden de tavanı kubbe içinde desteklememiz lazım. Bunu da projelendirme aşamasındayız. Ziyaretçileri ve ibadet eden vatandaşlarımızı en az rahatsız edecek biçimde yapmayı düşünüyoruz. Makul iskele oluşturmaya çalışıyoruz." dedi.