Bakan Kurum'dan deprem sonrası hızlı tespit süreci 

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, tv100'de tv100 GYY Deniz Gürel ve Gazeteci Kübra Par'ın hazırlayıp sunduğu "Özel Röportaj"ın konuğu.

Kurum, İstanbul'un Silivri açıklarında yaşanan 6,2'lik deprem sonrası yeniden gündeme gelen İstanbul'un beklenen büyük depreme karşı hazırlığı başta olmak üzere birçok merak edilen soruyu yanıtlıyor. 

 Murat Kurum'un açıklamalarından önemli satır başları:

??BAKAN KURUM, HASAR TESPİTLERİNİ İLK KEZ tv100 EKRANLARINDA AÇIKLADI

??“6,2’LİK DEPREMDE 101 BİNA HASAR ALDI”

??Kübra Par: Hasar tespitte kaç binayı taradınız, gelen ihbarlar en çok hangi ilçelerden geldi?

?? Bakan Murat Kurum: 112 kaymakamlıklarımızı Türkiye Afet İdare Planı… pic.twitter.com/XnOyYhFUDM

— TV100 (@tv100) April 25, 2025

6.2'LİK DEPREM BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİNİN KENDİSİ Mİ ÖNCÜLÜ MÜYDÜ?

"Bilim insanlarımız bu konuda ikiye ayrılıyor. Birtakım bilim insanımız öncülü derken birtakım bilim insanımız ise bunun bilimsel bir dayanağı olmadığını söylüyor. ABD'deki bilimsel verilere bakınca böylesi büyük bir deprem öncesi deprem olma olasılığını yüzde 5 olarak açıklıyor. Dolayısıyla bu 6.2'lik depremi bir haberci olarak konumlandırmak da depremin olmayacağını söylemek de doğru değil.

Dün akşam itibarıyla parklarda, millet bahçelerinde, toplanma alanlarında 40 bini aşkın vatandaşımız misafir edildi. 500 bini aşkın çorba ve 1 milyon su ve kumanya dağıtımı yapıldı. Bugün bu sayı daha az tabi düne nazaran. Vatandaşlarımız ister istemez tedirgin oluyor. Bir kısmı İstanbul dışına çıktı. Yaşanan artçılarla panik yaşansa da paniğe gerek yok, bunu söyleyebiliriz.

"DEPREMİN KISA SÜRMESİ CİDDİ BİR YIKIMI ENGELLEDİ"

Depremin süresinin 13 saniye olması ivmesinin düşük olması sebebiyle büyük bir yıkım yaşanmadı. Hatırlarsanız Elazığ Sivrice'deki depremin büyüklüğü de böyleydi ama kısa sürmesi yıkımı engelledi.

Bu süre uzasaydı ve şiddetinin yükselmesi durumunda 6.2 de oldukça büyük bir deprem olup hasar verebilirdi.

HASAR TESPİTTE SON DURUM

6539 bina hasarına ilişkin ihbar aldık. Bu binalardan 1473'ü hasarsız ve 101'i ise az hasarlı olarak tespit edildi.

??”6,2’LİK DEPREM BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİNİN ÖLÇEĞİNİ AŞAĞI MI ÇEKTİ?”

??tv100 Genel Yayın Yönetmeni Deniz Gürel: İnsanlar umutlanacağı insana kulak vermek istedi. 6,2’lik deprem bir enerji boşalmasına mı sebebiyet verdi?

?? Bakan Murat Kurum: Bu fay 150 km uzunluğunda bir fay.… pic.twitter.com/33XWVTmuib

— TV100 (@tv100) April 25, 2025

En fazla ihbar Bahçelievler, Esenler, Bağcılar, Zeytinburnu, Avcılar ve Küçükçekmece olarak gidiyor.

Hasar ihbarı dağılımına bakınca bu tablo ortaya çıkıyor. Hasarların ihbar yüzdesine bakınca yüzde 80'i Avrupa Yakası'ndan geliyor.

BİNALARIN YÜZDE 60'I 2000 SONRASI

Riskli bina olarak bakıldığında 2000 öncesi 3 milyon 393 bin 77 bağımsız bölüm yapılmış. 2025 yılı itibarıyla ise İstanbul'da 8 milyon 70 bin 117 bağımsız bölüm var. Yani 3.3 milyon bağımsız bölüm 1999 yılı öncesi yönetmeliğe göre yapılmış. Yaşadığımız depremlerde yıkılan, hasar gören yapıların yüzde 98'i 1999 öncesi yapılan yapılar. Yıkılma riski yeni yönetmeliğe göre yapılmadığı için daha fazla.

Bugün baktığımızda 8 milyonu aşkın bağımsız bölümün yaklaşık yüzde 60'ı yeni yönetmeliklere göre yapılmış ve bir plan proje çerçevesinde inşa edilmiş yapılar.

Yapılan değerlendirmelerde 1.5 milyon riskli bağımsız bölüm sayısı olduğunu görüyoruz. 600 bini de acil dönüşmesi gerekiyor.  Bizim İstanbul'u kurtarma planımız bu. Burada sevindirici olan kısım ise yüzde 60'ı yeni bina.

??BAKAN KURUM, HASAR TESPİTLERİNİ İLK KEZ tv100 EKRANLARINDA AÇIKLADI

??“6,2’LİK DEPREMDE 101 BİNA HASAR ALDI”

??Kübra Par: Hasar tespitte kaç binayı taradınız, gelen ihbarlar en çok hangi ilçelerden geldi?

?? Bakan Murat Kurum: 112 kaymakamlıklarımızı Türkiye Afet İdare Planı… pic.twitter.com/XnOyYhFUDM

— TV100 (@tv100) April 25, 2025

"BİZİM İSTANBUL'U KURTARMA PLANIMIZ BU"

2000 yılında İstanbul'un tamamı riskliydi. Bu çerçevede yapılan projeler, imar planları, düzenlemeler, yönetmelikler yüzde 60'ını güvenli hale getirmiş ve bu çalışmaları 2012 yılından bugüne sürdürüyoruz ve 2012 yılından bugüne 923 bağımsız bölümün dönüşümünü tamamladık. Bizim İstanbul'u kurtarma planımız bu.

Devletimiz tüm imkanlarını vatandaşlarımız için seferber etmiş durumdadır. Cumhurbaşkanımız 2023'ün Mayıs'ında söylemişti. İstanbul'da dönüşmek isteyen her vatandaşımıza destek olacağımızı söylemiştik ve bu tarihten bugüne 41 bin bağımsız bölüm bu projeye dahil oldu. Hala başvuru alıyoruz.

"6.2'LİK DEPREMDE BİNASI HASAR GÖREN VATANDAŞLARIMIZ YARISI BİZDEN'E DAHİL EDİLECEK"

Bugün itibarıyla tespitimiz 101 az hasarlı binamız var. Arkadaşlarımız birkaç gün içinde bütün hasar tespitlerini tamamlayacak. Bunun ardından 6.2'lik depremdeki az hasarlı bina sahipleriyle irtibata geçilecek ve vatandaşlarımız isterlerse yarısı bizden kampanyasına dahil edilecek.

Bunun dışında kentsel dönüşümle ilgili başkanlığımız var İstanbul'da. Buraya başvuru yapabilirler. ALO 181'i arayarak da Yarısı Bizden'e başvuru için bilgi alabilirler.

"HER DEPREM İÇİN PLANIMIZ VAR"

Türkiye afet müdahale planı var. Bu planın her il için de bir çalışması var. İstanbul'un da var. Depremin şiddetine göre bu plan otomatik olarak devreye giriyor. Arama kurtarmadan tutun da hasar tespit, enkaz kaldırma vs. gibi tüm birimler devreye giriyor hemen. Hiçbir enkaz olmamasına rağmen bu depremde de bu planlar devreye girdi.

"KUZEY MARMARA AFET ANINDA KULLANILACAK GÜZERGAH"

Kuzey Marmara Otoyolu örneğin İstanbul'un afet anında acil yardımların kullanılacağı ulaşım güzergahı. Bütün bunların planları belli. Metrobüs güzergahları acil durumlarda kullanılacak. İletişim yine en önemli husus. Baz istasyonları ölçeğinde 7 kat güçlendirme yapıldı. Diğer illerden hemen baz istasyonları nakliye edildi bu depremde de. Ufak tefek problemler dışında büyük bir sorun yaşamadık iletişim hususunda.

"KUZEY MARMARA 7-8'LİK DEPREME DAYANACAK ŞEKİLDE YAPILDI"

Kuzey Marmara Otoyolu 7-8'lik depremlere dayanabilecek şekilde yapıldı. Yine hastanelerimizin tamamına yakını sismik izolatörlü. Lojistik açıdan limanlarımızı konuştuk ve tekrar planların üzerinden geçtik.

??'BU BİZİM İSTANBUL'U KURTARMA PLANIMIZ'

?? Bakan Murat Kurum: Baktığımızda bu yapıların 1 buçuk milyonunun riskli olduğunu görüyoruz. Bunun 600 bin konutunun acilen dönüşmesi gerektiğinin tespitlerini yaptık.@murat_kurum @DenizGurel06 @kubrapc @csbgovtr #MuratKurum #deprem… pic.twitter.com/4Wi6avcfS0

— TV100 (@tv100) April 25, 2025

"6 ŞUBAT DEPREMLERİ GİBİ BÜYÜK BİR DEPREMİN ÜSTESİNDEN GELDİK"

6 Şubat depremleri çok büyük bir depremdi. Böylesi büyük bir depremin üstesinden geldik. Belki biraz gecikti ama 11 ili 14 milyon vatandaşı etkileyen böylesine büyük bir deprem sonrasında 2 yıl geçmiş 201 bin konutu inşa etmişsiniz. Bir ülke inşa ediliyor neredeyse. Hep beraber bir mücadele vererek böylesi büyük bir afetin üstesinden geldik.

"6.2'LİK DEPREM SONRASI VATANDAŞLARIMIZ MİLLET BAHÇELERİNE GİTTİ"

Bu 6.2'lik depremde gördük ki vatandaşlarımız öncelikle millet bahçelerine gittiler. Kendilerini orada güvende hissettiler ve buraya ulaştılar. İstanbul'da 5 bin 500 toplanma alanı belirledik. Kişi başına 3.9 metrekare toplanma alanı düşüyor bugün. Bu sayıyı daha da artıracağız.

ATATÜRK HAVALİMANI BÜYÜK BİR DEPREM SENARYOSU İÇİN HAZIRLANIYOR

Atatürk Havalimanı'nda çadır kurulabilecek, afet esnasında vatandaşımıza hizmet verebilecek, afet sonrasında toplanma alanıyla birlikte çadır kurulabilecek, tuvaletiyle, sağlık tesisleriyle, aş eviyle vatandaşlarımıza hizmet verebilecek millet bahçesini bu yıl bitirip tamamını açıyor olacağız. Bütün millet bahçelerinde, parklarda bu süreci yürütüyoruz. AFAD'ın lojistik depolarında İstanbul'da acil durumda kurulması gereken çadır beklemektedir. Kızılay'ın depolarında İstanbul'un beslenme ve barınma ihtiyacını giderecek türlü ihtiyaç beklemektedir.

"YENİ BİR SOSYAL KONUT KAMPANYASI OLACAK"

Depremle mücadele için sağlıklı konutlar yapılmalı. 2002 yılından beri biz de bunun için TOKİ ile 1.5 milyon konut yaptık. Bunu dar gelirli vatandaşlarımız için yaptık. Bunun 125 binini de İstanbul'da yaptık. Maraş depreminde bir tane TOKİ binası yıkılmadı. Bunu devam ettireceğiz. Yıl sonunda 81 ili kapsayan yeni bir sosyal konut kampanyası olacak. Vatandaşlarımıza bu imkanları sunacağız. 250 bin konut kampanyasında İstanbul'da da bin konut sözü de vermiştik, onun da yapımı hala sürüyor. Şu an İstanbul'da 44 bin konut inşası sürüyor. İstanbul'da tüm Türkiye'de olduğu gibi kiralık konutlar yapacağız ve sosyal konut projelerini yıl sonunda vatandaşımıza müjdeliyor olacağız.

ÖZGÜR ÖZEL'İN SAZLIDERE İDDİALARINA TEPKİ

Özgür Özel'in söylediği (Sazlıdere) alanda sosyal konutlar yapılıyor. Evi olmayan dar gelirli vatandaşlarımız için yapılıyor. Araplara satılacağını söylediler. Buradan satın alacak insanlarımızın tamamı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdır. İstanbul'un suyunu kesiyorlar, barajı yıkacaklar, dediler. Baraj yerinde duruyor, iddianın hiçbir ilgisi yok. Biz bu projeyi imar planı neyi emrediyorsa o şekilde yapıyoruz. Bu projenin iddia edildiği gibi de Kanal İstanbul'la uzaktan yakından alakası yoktur.