İlk aşı denemeleriyle ilgili kritik açıklama 

Prof. Dr. Ünal, "25 merkez belirlendi. Tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra da Hacettepe ilk oldu. Kademe kademe 25 merkezde yayınlanacak." derken, Akova ise "13 bin kişinin ilk aşamada 1200 kişisi, hastalık  açısından ön planda ve en riskli gruptaki sağlık personelleri olacak." ifadelerini kullandı.

Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal yaptığı açıklamalar şu şekilde:

Türkiye çok şükür ki altyapıya sahip ülkedir. Faz 3 çalışmaları yapılmaya başlanmıştır. İsteği olan aşılardan 2 tanesi, Türkiye'ye 'faz 3 çalışmalarında destek olur musunuz' diye müracaatta bulundu. İlk çalışmalar Hacettepe'de başladı. 

'HER TÜRLÜ TEDBİR ALINARAK YAPILMAKTADIR'

Faz 3 denince acaba kötü bir şey mi gibi, bizim insanımızı kullanıyorlar gibi kavramlar geliyor. Bunlar gönüllü bazında ve kurallarına göre yapılmak kaydıyla, aynı anda Almanya, Brezilya, İngiltere'de, ABD'de, Şili'de, Endonezya'da çalışılırken, o ülkelerin kabul ettiği universal kurallar çerçevesinde her türlü tedbir alınarak yapılmaktadır. Orada yapılanlardan buradaki farkı olamaz. 

'25 MERKEZ BELİRLENDİ'

25 merkez belirlendi. Tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra da Hacettepe ilk oldu. Kademe kademe 25 merkezde yayınlanacak. 

Ülke çapında faz 3 çalışması gerçekleştirilecek. Bu bitince başka aşı gelecek. 3 aydan daha fazla zamandır bu işe hazırlanıyoruz. Bilimsel olarak, etik olarak, uygulanabilirlik olarak.

Hacettepe sağlık açısından önde olan bir üniversitedir. Enstütümüzde geliştirilen bir yerli aşımız vardır. Hayvan çalışması aşamasındadır. 

NİYE 13 BİN KİŞİ OLARAK HESAPLANDI?

Niye 13 bin? Bunu tabi Haziran'da belirledik, o zaman biraz daha düşüktü rakamlar. O ülkedeki yayılma hızı ve aşının muhtemel koruyuculuk kapasitesine göre özel belirleniyor bu rakamlar. 13 bine ulaştığımızda beklenen rakamda hastaya ulaşacağımızı ve istatistik olarak güvenilir bir sonuca ulaşacağımızı hesapladığımız için 13 bin. Bizle aynı zamanda hesaplayan Brezilya, Şili o rakamlara ulaşamadı, istemedi. Çünkü onlarda o rakamlar çok daha yüksekti. Bizde de rakamların artmış olması ve diğer ülkelerde de çok yapılıyor olması nedeniyle 13 binde kalacağımızı tahmin etmiyorum açıkçası. 

'6. AYIMDAYIM HALA ANTİKOR ÜRETİYORUM'

Ben yaptırmayacağım. Neden yaptırmayacağımı tahmin edersiniz. Ben 6. ayındayım. Hala 1/32 antikorum var. Tek vaka nedeniyle yayın yapacağım. 3 ayda antikor bitiyor diyorlar ya... Benim antikorum bitmedi. Ben umut dünyası için umudum aslında... 

GÖNÜLLÜLERİN 1200'Ü SAĞLIK PERSONELİNDEN

Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Murat Akova da şu açıklamalarda bulundu; Toplamda Türkiye'de 13 bin kişiyi hedefliyoruz. 13 bin kişinin ilk aşamada 1200 kişisi, hastalık  açısından ön planda ve en riskli gruptaki sağlık personelleri olacak. 

'KÖR YA DA MASKELENMİŞ'

Grubu ikiye böleceğiz. Tırnak içinde söylüyorum 'kör ya da maskelenmiş' olarak yapılacak. Ne aşıyı uygulayacak bizler ne de aşının uygulandığı gönüllüler bunu bilmeyecekler. Bu grubun yarısına aşı, yarısına boş aşı yani plasebo vereceğiz. Boş bir aşı ile karşılaştırıyoruz.

1200 kişilik sağlık grubunu aşılarken diğer gönüllülere de aşı yapacağız. Gönüllülerde 2 kişiye aşı, bir kişiye plasebo verilecek.

Boş aşı yapılan gönüllülerde belli sayıda hastalık ortaya çıkacak olursa, biz bunu 20-40 arasında düşünüyoruz, o zaman bizden ayrı denetleme kurulumuz var. Onlar bu hastalık ortaya çıkan grupta kimse aşı yapılmış kime boş aşı yapılmış ona bakacaklar. Eğer aşı yapılan grupta hastalık görülmemişse, o zaman geri dönüp boş aşı alanlara 'size de aşı öneriyoruz, aşı etkili oldu' diye, onlara da aşıyı yapacağız. 

'18-60 YAŞ ARASI OLACAK'

Aşı gönüllüleri 18-60 yaş arası kişiler. Gönüllülük için aşı merkezine başvurabilirler.

Aşı Brezilya'da 9 bin kişiye yapıldı. Endonezya'da 250 kişi civarında... Bu 10 bin kişi içinde ciddi sayılabilecek bir yan etki söz konusu değil.

Yan etkiler hafif kırgınlık ve baş ağrısı. Tüm risklerin bilinerek yapılması lazım. Gönüllülere de bunu anlatıyoruz. Zatürre aşısı antikora karşı korumaz. 

TÜRKİYE'DE DENENEN AŞI NE KADAR SÜRE KORUYABİLİR?

(Prof. Dr. Murat Akova) Aşı ile ilgili bir öngörüde bulunmak mümkün değil. En korkulan dönem... Ekim-Kasım-Aralık döneminden çok korkuyoruz. Havalar soğuyacak. Hastalığın bulaşma riski artacak. Bu bulaşma riskini kırabilirsiniz. Bize 4 ay süreyle koruyuculuk sağlayacak aşı bile yeter. Uzun süre koruma sağlasa ne âlâ ama... 

'6 AY BİLE KORUSA PANDEMİYİ DURDURMA ŞANSINIZ OLACAK'

(Prof. Dr. Serhat Ünal) Kötü senaryoda 3-4 ay... Hatta 6 aya kadar. İyi senaryoda 3-4 yıl koruyabilecek aşıdan bahsediyoruz. 6 ay bile korusa, bir kere zinciri kırarsanız, pandemiyi durdurma şansınız olacak.