İsrail'de üst düzey kriz: 'Hükümet dağılabilir' 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Ultra Ortodoks Yahudileri (Harediler) askerlikten muaf tutan tartışmalı yasa tasarısı kabul edilmediği takdirde hükümetin dağılabileceği mesajını bakanlara gönderdiği bildirildi. 

İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre, Netanyahu, bu hafta Meclise sunulacak tartışmalı yasa tasarısını desteklemekten vazgeçmeyeceği yönünde bakanlara mesaj gönderdi. Netanyahu, mesajında, Ultra Ortodoks Yahudileri askerlikten muaf tutan tartışmalı yasa tasarısının kabul edilmemesi halinde hükümetin dağılabileceğine yönelik uyarıda bulundu. 

Eski İsrail Başbakanı ve ana muhalefet lideri Yair Lapid ise Haredileri askerlikten muaf tutan yasa tasarısının bu hafta kabul edilmesi halinde İsrail Savaş Kabinesi Üyesi Benny Gantz’ın partisini hükümetten çekmesi gerektiğini söyledi. KAN’a konuşan Lapid, "Zorunlu askerlik yasası salı günü geçerse, Gantz ve Gadi Eisenkot hükümetten ayrılmalı." dedi. 

Söz konusu tartışmalı yasa tasarısının "ideolojik bir tartışma" olmaktan çıktığını, bunun bir "güvenlik felaketi" olacağını savunan Lapid, "Yeterli asker yok, ordunun sınırları zorlanıyor. Şu anda Batı Şeria'da Gazze'dekinden daha fazla asker var ve şu anda fiili savaş devam etmiyor." ifadesini kullandı. 

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, dün yaptığı açıklamada, Ultra Ortodoks Yahudilerin zorunlu askerlik hizmetinden muafiyetinin uzatılmasını öngören yasa tasarısına karşı çıkacağını bildirmişti. 

Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor. Ülkedeki Haredilerin büyük çoğunluğu Batı Kudüs'teki Meaşerim Mahallesi'nde ve başkent Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak kentinde yaşıyor. 

İsrail'de 1 Kasım 2022 seçimlerden zaferle ayrılan Likud lideri Binyamin Netanyahu'nun koalisyon ittifakında aşırı sağcı partilerin yanı sıra Ultra Ortodoks Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği partileri yer alıyor. 

Laik Yahudilerle aralarında birçok konuda görüş ayrılığı bulunan ve toplumun geri kalanına entegre olmayı reddeden Haredilerin çoğu, orduda dinlerinin gerektirdiği şekilde yaşayamayacakları gerekçesiyle askerlik yapmayı reddediyor. 

Kadın ve erkekler için İsrail'de 3 yıl zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor. Ultra Ortodoks Yahudilik inanca sahip Harediler ise 26 yaşına kadar Tevrat Kursları'nda (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyor. 

İsrail'de koalisyon ortağı Haredi partiler, "Tevrat eğitiminin temel hak olduğu" yönünde bir kanun geçirerek temsil ettikleri kesimin askerlikten muaf tutulmasını yasal güvence altına almak istiyor.