Libya Sirte’deki Arap Birliği Zirvesi’ne katılan tek Avrupalı siyasetçi olan İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi’nin Libya Lideri Muammer Kaddafi’nin elini öpmesi tüm dünya basınında büyük yankı uyandırdı. Yunanistan, Portekiz, İspanya ve İzlanda ile birlikte Avrupa’nın kırılgan ekonomileri arasında gösterilen İtalya’nın Başbakanı Berlusconi, zirvenin sonunda duyduğu memnuniyeti, Kaddafi’nin önünde eğilip elini öperek göstermek isteyince de olanlar oldu. Muhalefet ve İtalyan basını ayağa kalktı. İtalyan muhalefeti Berlusconi’ye, “Bir diktatörün eli öpülür mü?” diye tepki gösterirken, medyada da Batılı bir liderin sadece Papa’nın elini öpebileceği yorumları yapıldı.
Ancak işin bir de ekonomik boyutu bulunuyor. 30 yılı aşkın bir süre Libya’yı sömürgesi altında tutan İtalya, Libya’nın en büyük ticaret ortağı durumunda. 2008 yılında yaklaşık 40 milyar dolar dış ticaret fazlası veren Libya’nın yaptığı ithalatın yüzde 22.2’si İtalya’dan gerçekleştirildi. İtalya’dan sonra en fazla ithalat yapılan ülke olan Çin’in ithalattaki payı ise yüzde 9.3. Yani İtalya Libya’nın en fazla ürün aldığı ülkeler sıralamasında açık ara önde.
125 milyar $’dan pay istiyor
Libya’nın ihracatına bakıldığında da yine İtalya, Kaddafi’nin en büyük müşterisi. 2008 yılındaki 64.5 milyar dolarlık ihracat yapan Libya, bunun yüzde 38’ini yani 24.5 milyar dolarını İtalya’ya yaptı. İtalya, Libya’nın ihracat yaptığı ülkeler listesinde de yine açık ara lider durumda. Libya’nın ihracatından en büyük payı alan ikinci ülke ise yüzde 12 ile Almanya.
2003 yılında Birleşmiş Milletler’in 15 yıldır uyguladığı ambargoyu kaldırmasıyla Libya bir anda büyük ülkelerin hedef pazarı haline geldi. Libya, sahip olduğu zengin petrol kaynakları sayesinde, Afrika’nın en zengin ülkesi konumunda bulunuyor. Ülkede kişi başına düşen milli gelir 13 bin dolara yaklaşıyor ve nüfus 6 milyonu aşıyor. Coğrafi konumuyla diğer Afrika ülkelerine kapı olma özelliği de taşıyan Libya, komşuları ile birlikte 172.3 milyon nüfuslu bir pazar.
Kapılarını yabancı sermayeye açan Libya, Kasım 2007’de, 5 yıl içerisinde kalkınma projeleri, konut ve altyapı projeleri için 150 milyar dinar yani 123.4 milyar dolar harcama yapacağını açıkladı. İtalya Başbakanı Berlusconi’nin Kaddafi ile “yakınlaşmasının” temelinde de bu yatırımlardan pay almak istediği düşünülüyor.
İtalya Başbakanı ile Kaddafi arasında yaşananlar geçtiğimiz yıllarda da İtalya’da büyük yankı uyandırmıştı. Berlusconi, daha önce Libya liderinin “sömürgecilik tazminatı” koşulunu kabul etmiş ve 20 milyar dolar yardım ve yatırım sözü vermişti. Bununla yetinmeyen Kaddafi, geçen yıl 10 Haziran’da Roma’ya yaptığı resmi ziyaretten önce Berlusconi’den bizzat karşılama istemiş, aksi takdirde geziyi iptal edeceği tehdidini savurmuştu. Üstelik Berlusconi’yi kendisini karşılamaya geldiğinde 20 dakika bekletmiş, ayrıca yakasına İtalyanların idam ettiği Libyalı direnişçi lider Ömer Muhtar’ın resmini takmıştı.
Juventus’un % 7’sine ortak
Futbol tutkunu olan Kaddafi İtalya’nın köklü kulüplerinden Juventus’un da ortağı. Juventus’un yüzde 7’sine sahip olan ve yönetim kurulunda görev yapan Kaddafi’nin oğlu Saadi El Kaddafi bir dönem Perugia ve Udinese takımlarında top koşturmuştu. İtalyan basına Berlusconi’nin sahibi olduğu Milan’ı Kaddafi’ye satmak istediğini yazmıştı.(vatan)
18
10
