Kurban Bayramı öncesi fiyatlarda artış: Talep çok az! 

Kurban Bayramı'na iki hafta kalmasına rağmen, Ankara'daki kurban pazarlarında durgunluk hakim. Mühye Mahallesi'nde kurulan pazarda besiciler hayvanlarını satmaya çalışırken, müşteri bulmakta zorlanıyorlar. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan yıllık enflasyon oranı yüzde 69,80 iken, Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) tarafından yapılan araştırmada ise enflasyon oranı yüzde 124,35 olarak belirlendi. Buna rağmen, kurbanlık fiyatlarındaki artış bu oranları geride bırakarak dikkat çekiyor.

Ankara'da büyükbaş kurbanlık fiyatları geçen yıla göre yüzde 238, küçükbaş kurbanlık fiyatları ise yüzde 300 oranında artış gösterdi. Bu artış sonucunda büyükbaş kurbanlık fiyatları 220 bin TL'ye kadar yükseldi. Küçükbaş kurbanlık fiyatları ise 15-20 bin TL arasında değişiyor.

"BU ÜLKENİN BİZE BİR FAYDASI YOK"
Karslı besici Köroğlu Dağdelen, “Halkın çoğu sadece sormaya geliyor. Boş dönüyorlar. Alım gücü çok düşük” dedi. Şanlıurfalı üretici Cumali İzol, “Bu ülkenin bize bir faydası yok. Olan hep çiftçiye, hayvancılara oluyor” diye konuştu.

BÜYÜKBAŞ FİYATLARI 220 BİN TL’YE KADAR ÇIKIYOR
Kurbanlık fiyatlarına gelen zamlar ise hem TÜİK’in hem de ENAG’ın açıkladığı yıllık enflasyonu solladı. Ankara’da büyükbaş kurbanlık fiyatları geçen yıla göre yüzde 238, küçükbaş kurbanlık fiyatları ise yüzde 300 arttı. Büyükbaş kurbanlıklar, geçen yıl 65-70 bin TL’ye alıcı bulurken, bu yıl fiyatlar 220 bin TL’ye kadar çıkıyor. Küçükbaş kurbanlıklar ise geçen yıl 5-6 bin TL’ye satılırken, bu yıl kurbanlık fiyatları 15-20 bin TL arasında değişiyor.

DİYANET'İN KURBAN KESİM BEDELİ DE YÜZDE 97,47 ARTARAK TÜİK ENFLASYONUNU GEÇTİ
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 2024 yılı için vekaletle kurban kesim bedelini yurt içinde 11 bin 750 lira, yurt dışında ise 4 bin 750 lira olarak açıkladı. Böylece, Diyanet'in kurban kesim bedeli de geçen yıla göre yüzde 97,47 artarak TÜİK'in yıllık enflasyonunu geçmiş oldu.

2023 yılında kurban kesim bedeli yurt içinde 5 bin 950 TL iken yurt dışında ise 2 bin 750 TL idi. 2023 yılında yıllık enflasyon yüzde 64,77 iken kurban kesim bedeline yapılan zam yüzde 164,45 olmuş, son 4 yılın rekorunu kırmıştı. Diyanet İşleri Başkanlığı, son dört yıl içinde kurban kesim bedeline sadece 2021 yılında enflasyonun altında zam yaptı. 2021’de yıllık enflasyon 36,08 iken, kurban kesim bedeline yapılan zam yüzde 15,38 oldu.

Satış yapamamaya ve maliyetlerin çok yüksek olduğuna dikkati çeken üreticiler, ANKA Haber Ajansı’na konuştu.

Ortalama kurbanlık fiyatlarının 100 bin TL’den başlayıp 220 bin TL’ye kadar çıktığını belirten Karslı besici Köroğlu Dağdelen, şunları söyledi:

''HALKIN ÇOĞU SADECE SORMAYA GELİYOR''
''Hem satan hem alan için çok zor. İnsanların alım gücü çok zayıf. Biz Kars’tan bin 300 kilometrelik yoldan geldik. Emek vererek bu hayvanları 2-3 yaşına kadar yetiştirip buraya getiriyoruz. Emeğimizin karşılığını almak için hayvan yetiştiriyoruz fakat buraya geldiğimizde o talebi göremiyoruz. Şu anda gelen halkın çoğu sadece sormaya geliyor. Boş dönüyorlar. Alım gücü çok düşük. Kurban almak isteyip alamadıklarında biz de üzülüyoruz. Biz de vermek istiyoruz ama maliyetler çok yüksek olduğundan dolayı biz de veremiyoruz. Onların da alım gücü yok. Durumlar, şartlar çok zor.''

Büyükbaş hayvanların hepsinin kesinlikle satılamayacağının altını çizen Dağdelen, şöyle konuştu:

''ÇOĞU HAYVANLARINI GERİ GÖTÜRECEK''
''Türkiye genelinde hayvancılık bitme noktasında, bitiyor. Hayvancılıkta destek az. Maliyetler çok yüksek olduğundan dolayı hayvan da çok yüksek satılıyor. Bir yem şu anda 500 TL. Kurban satışları çok zayıf. Çoğu hayvanlarını geri götürecek. Geri götüremezse de çoğu zarar edecek ve batacak. Bu işten cayacaklar ve ‘Ben bu işi artık yapmayacağım’ diyecekler.''

''YEMİ 500 TL’DEN DEĞİL DE 200 TL’YE ALIRSAM, HAYVANA 160 BİN TL DEĞİL 120 BİN TL İSTEYECEĞİM''
Dağdelen, ''Ben hayvana yedirdiğim yemi 500 TL’den değil de 200 TL’ye alırsam, hayvana 160 bin TL istiyorsam otomatik olarak pazarlıkla 120 bin TL isteyeceğim. Bu neden kaynaklanıyor? Maliyetlerin yüksek olmasından kaynaklanıyor. Devlet, dışarıdan hayvan getirerek değil, çobanına, yemine destek verirse kesinlikle ekonomiye can katacağına inanıyorum'' diye konuştu.

TÜİK’in açıkladığı enflasyon verisine inanmadığını belirten Köroğlu, şöyle konuştu:

''HAYVANCILIĞIN BİTMESİNİ İSTEMİYORLARSA ÇOBAN, YEM DESTEĞİ VERİLMESİ LAZIM''
''Kesinlikle doğru değil. İçinde biz varız. Maliyetler yüksek olduğundan dolayı zaten yükseliyor. Maliyeti düşük olursa, besiciye ve çiftçiye destek olursa bunların maliyetleri yüzde 70 aşağı düşebilir. Kesinlikle düşer. Çoban desteği de verilirse çok iyi olur. Hayvancılığın bitmesini istemiyorlarsa çoban, yem desteği verilmesi lazım. Saman 30 kuruş iken şimdi kilosu 3,5-4 TL. Bu destekler verilirse fiyatların düşeceğine inanıyoruz.”

Şanlıurfa’dan gelen besici Cumali İzol, küçükbaş kurbanlık fiyatlarının 15-20 bin TL arasında değiştiğini belirterek, şunları söyledi:

''OLAN HEP ÇİFTÇİYE, HAYVANCILARA OLUYOR''
''Kaliteye göre fiyat değişiyor. 15 bin TL’ye de 17 bin TL’ye de kurbanlık var. Geçen yıl 5-6 bin TL’ye satıyorduk. Geçen yıla göre bu sene çok pahalı. Aşırı derecede pahalı. Yemler, arpa pahalı. Urfa’dan buraya hayvanları getirmek için 40 bin TL nakliye parası verdik. Bizi kurtarmıyor. Bu ülkenin bize bir faydası yok. Olan hep çiftçiye, hayvancılara oluyor. Sıkıntılar çok. Geçen sene en kaliteli malı 6 bin TL’ye satıyorduk. Bu sene en kötüsü 15 bin TL. Düşünün, ne kadar yükselmiş.''

''TALEP ÇOK AZ GÖRÜNÜYOR''
Iğdır’dan Ankara’ya kurbanlık satmak için gelen Hakan Yiğitalp, ''Kurbanlıkların fiyatı, kilosu ve boyuna göre 120-200 bin TL arasında değişiyor. Şu anda talep çok az görünüyor. Yem fiyatlarından dolayı maliyetler arttığı için biz de mecburen fiyatları yükselttik. Geçen yıl neredeyse yarı yarıya bir fiyat farkı var. Yüzde 100’den fazla” dedi.

''ENFLASYON, YÜZDE 70 FALAN DEĞİL, YÜZDE 170’TİR''
TÜİK’in açıkladığı yıllık enflasyonun yüzde 69,80 olmasını eleştiren Yiğitalp, ''Resmiyette öyle ama normalde yüzde 70 falan değil, yüzde 170’tir. Enflasyonu çok hissediyoruz. Yemi geçen sene aldığımızda 300 liraya alıyorduk. Şu an 600-700 TL’ye alıyoruz. Geçen yıl yol parası TIR geldiğinde 20-25 bin TL’ye geliyordu. Şu an 50-60 bin TL. Yüzde 100’ün üzerinde zam bize yansıyor. Ama enflasyon yüzde 70 görünüyor. Ondan dolayı fiyatlar baya yüksek'' diye konuştu.

''ÇİFTÇİYE, ÜRETİCİYE DESTEK VERİLMESİ GEREKİYOR''
Maliyetler yükseldiği için üreticilerin hayvan saklamadığını belirten Yiğitalp, “Olan da kesime geliyor. Bu yüzden et üretiminde azalma var. Maliyetlerin düşmesi lazım. Yem, nakliye vs. Hepsi yakıt olduğu ve dolar üzerinden geldiği için bunun düşmesi gerek. Çiftçiye, üreticiye destek verilmesi gerekiyor. O da biraz zor görünüyor” dedi.