BİR GÜNDE 7 MİLYAR DOLAR GİTTİ 

Gece yarısı bildirisinin faturası Borsa'ya çıktı, bir günlük kayıp 7 milyar dolar

Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinin büyük ölçüde sorunsuz geçeceğini fiyatlayan piyasalar, Genelkurmay'dan gelen sert açıklamanın cumhurbaşkanı seçimini zora sokmasının ve hükümet ile asker arasındaki gerginliği artırmasının ardından sert tepki gösterdi. Haftanın ilk gününde sabah para ve sermaye piyasalarındaki büyük kayıpları yabancıların sakin tavrı telafi etti. 'Kara pazartesi' senaryosu gerçekleşmezken gözler Anayasa Mahkemesi'nin TBMM'deki ilk oylamaya ilişkin bugün veya yarın alacağı karara çevrildi.

Yüzde 8 kayıpla taban yaparak güne başlayan Borsa, toparlanmasına karşın yüzde 4,01 düşüşle 44 bin 984 puandan kapandı. İMKB'deki şirketlerin piyasa değerindeki kayıp sabah açılışta 14 milyar doları bulurken, kapanış itibarıyla 7 milyar dolar oldu. Dolar 1,3935 YTL, bono bileşik faizi de yüzde 19,55'e kadar yükseldikten sonra toparlandı. Cuma günü 1,33 YTL'den kapanan dolar 1,3610 YTL, yüzde 18,5 seviyesindeki bileşik faiz de yüzde 19,10'dan kapandı. Uzmanlar, piyasalara yön veren yabancı yatırımcıların hafta sonundaki gelişmelerin ardından sakin olup Anayasa Mahkemesi'nin kararını beklemeyi tercih ettiklerini söyledi. Almanya'daki Deka Investment'in gelişmekte olan piyasalarda 8 milyar dolarlık fon yöneten işlemcisi Oliver Kastner, ordunun yaptığı açıklamanın özellikle Türkiye'nin AB müzakereleri bağlamında kaygı verici olduğunu söyledi. Kastner, "TSK tabii ki demokratik seçimleri etkilememesi gereken bir taraftır. Ordudan gelecek herhangi bir müdahale AB ve ABD'yi çok kaygılandıracaktır." diye konuştu. Diğer yandan, temel göstergeler hâlâ iyi olduğundan bu zayıflık döneminin bir miktar yeni pozisyon açmak için fırsat olabileceğini dile getiren Kastner, "Merkez Bankası enflasyonu istikrara kavuşturma yolunda, doğrudan yatırım iyi; bu açıdan çok kaygılı değiliz." dedi.

Borsa'da tepki alımları geldi

Cumhurbaşkanlığı için Gül'ün adaylığının piyasalar ve iş çevreleri tarafından olumlu bulunmasıyla piyasalara taze para girişleri yaşanmış; dolar 1,3255 YTL, bono bileşik faizi de yüzde 18 seviyesine inmişti. Ancak cuma günü yapılan ilk oylamaya CHP'nin katılmaması ve oylama için üçte iki milletvekili sayısı olan 367'ye ulaşılmadığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvuru yapması siyasi belirsizliği artırdı. Bunu takiben cuma gecesi, Genelkurmay'ın sert uyarısı ve pazar günü İstanbul'da yapılan geniş katılımlı mitingin ardından erken seçim isteği ve beklentisi arttı. Siyasi risklere sert tepkiyle açılan piyasalarda dolar, yüzde 5 primle 1,3935 yeni liraya; bono bileşik faizi de yüzde 4 primle 19,55'e kadar tırmandı. Ancak dolardaki yükseliş, yurtdışından endişe edilen talep gelmeyince sınırlı kalırken, toparlanma yaşandı. Sabah nisan başındaki seviyelerine geri dönen dolar, öğleden sonra 1,3610 YTL, faiz de yüzde 19,10'a kadar geriledi. İMKB ulusal 100 endeksi ise açılışta yüzde 8'e varan kayıpların ardından kapanışta bin 876 puan kayıpla 44 bin 984 puandaydı. İşlem hacmi ise 1,94 milyar YTL ile cuma günkü 1,39 milyar yeni liraya göre yaklaşık yüzde 40 artarken Bank Asya hisselerindeki hareket dikkat çekti. Sabah 7,10 YTL ile taban fiyattan güne başlayan Asya Bank, ikinci seans kapanışına kadar 7,3 seviyelerinden işlem görürken son dakikadaki yoğun alımın etkisiyle tavan fiyattan kapandı. Şirket hisseleri yüzde 3,23 primle 8 YTL'ye yükseldi. Borsa'daki toparlanmada tepki alımları ve olumlu ABD verileri etkili oldu. Gelişen piyasa tahvil piyasasında ise Türkiye'nin ülke tahvillerine satış geldi ve bu durum piyasaların genelinde tedirginliği körükledi. Uzmanların görüşleri şöyle:

Ekinciler Yatırım Analisti Selçuk Çekinmez: Hızlı düşüşün ardından bir miktar tepki alımı geldi. Sıkıntının devam edebileceğini söyleyebiliriz. Anayasa Mahkemesi kararı beklenecek. Mahkeme iptal talebini kabul eder ve seçimlere gidilirse bir ölçüde olumlu algılanır; ama yine de bazı şeyler sarsıldı. Mahkemeden ret kararı çıkması ve cumhurbaşkanlığı sürecine devam edilmeye çalışılması halinde ise endeks gelecek birkaç gün içerisinde 41.500-41.000'e kadar gerileyebilir. Bugün yatay ve hisse bazında hareketle bir miktar satış baskısı görülebilir.

Ak Yatırım Araştırma Müdürü Alim Telci: Dolar 1.40 YTL'ye doğru giderse yurtdışından stop-loss çalışma ihtimali var, o zaman satış gelebilir. Önemli olan çarşamba sabahı Anayasa Mahkemesi'nin vereceği karar olacaktır. AK Parti lehine karar çıksa dahi bu düşüş devam edebilir. İptalle düşüş durabilir. İkinci planda yurtdışını izliyoruz, yurtdışı da düşerse düşüş daha hızlanır.

Goldman Sachs Ekonomisti Ahmet Akarlı: Genelkurmay'ın açıklaması Türkiye'nin orta vadeli görünümünü önemli ölçüde değiştirecek. Önümüzü görmek ve askerin beklenmedik adımının politik etkilerini değerlendirmek zor. Net olan şey, Türkiye'nin yüksek politik belirsizlik dönemine girdiği ve kaçınılmaz olarak erken seçime gittiği. Erken seçimin sonucunu kestirmek oldukça zor. Seçmenlerin yönelimi hakkında gelecek birkaç hafta içinde daha fazla bilgi sahibi olabiliriz. Ancak her şekilde, belirsizlik yüksek olacak.

Raymond James: Erken seçim AK Parti ve MHP'nin işine yarayacak. Hafta sonundaki gösterilerden de anlaşılacağı gibi milliyetçilik yükselişte, bu nedenle MHP yüzde 10 barajını geçebilir. Bizim görüşümüze göre AKP de oylarını kesinlikle artıracak.

Bear Stearns Int Analisti Tim Ash: Merkez Bankası'nı piyasada etkin şekilde göremezsek şaşırmamak gerek. Uzun sürecek, belki aylar sürecek belirsizlik dönemine giriyoruz. Bu ciddi bir durum. Ordu, Türkiye'nin laik sistemini koruma yolunda AB tam üyelik süreciyle fazla ilgilenmediğine dair net işaretler verdi. Bu, eğer Gül seçilirse, iç politikaya daha çok doğrudan müdahale edebilecekleri anlamına geliyor. Bu da AB'de Türkiye'nin üyeliğine şüphe ile bakanların işine yarayacak.