İran’da aşırı muhafazakâr Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’a zafer getiren 12 Haziran seçiminin tartışmalı sonuçlarına isyan eden reformcular tepkilerini meydanlarda gösterirken, her konuda son sözü söyleme hakkına sahip dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in ültimatomuyla karşılaştı. Hamaney dün yüzbinlerin katıldığı cuma hutbesinde, seçimlerde hile iddialarını reddedip Ahmedinecad’ın zaferini selamladıktan sonra, protestolara ve reformcu lider Mir Huseyin Musavi’ye ‘kan dökülürse sorumlusu sen olursun’ uyarısı yolladı.
Seçimden sonra ilk görüntü
1979’daki devrimden beri en ciddi siyasal krizini yaşayan İran’da dün konuşma sırası bir haftadır hedef haline gelen dini liderdeydi. Tahran Üniversitesi’ndeki cuma namazını reformcu eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin kıldıracağı duyurulmuşken, Hamaney, cuma imamlığını bizzat üstlenip seçim sonrası ilk kez halk karşısında çıkarak kritik mesajlar verdi. Gönüllü güç Besiçlerin gövde gösterisine dönüşen ve reformcuların boykot ettiği cumada, İslami anlayışları gereği huzur ve sukünet telkin ederek başlayan dini lider şu uyarıları yolladı:
* Seçimin sonuçları sandıktan gelir sokaktan değil. Şikayetler meşru kanallarla dile getirilmeli. Yaşadışı icada (sokak gösterileri) boğun eğmem.
* Herkesin gösterileri bitirmesini istiyorum. Bunlar liderlere baskı için yapılıyor ama bunların önünde eğilmeyiz. Bu aşırılıkçılık kendilerinin de kontrol edemeyeceği hassas bir noktaya vardığında akan kan, şiddet ve karmaşadan gösterilerin liderleri doğrudan sorumlu olacaktır. İran’ın sukunete ihtiyacı var.
* Rekor katılım halkın İslami sisteme ve yönetime güvenin ispatı. İnsanlar kimi isterse onu seçer. 40 milyon insan oy kullandı, Ahmedinecad’a 24 milyon kişi oy verdi. Yasal mekanizmalarımız hileye izin vermez. Fark 100 bin yada 500 bin yada 1 milyon olsaydı birileri hile diyebilirdi. Ama nasıl olur da 11 milyon oyla hile yapılabilir!
‘Ahmedinecad’a yakınım’
* Yetkililer arasında görüş ayrılıkları normaldir. Fakat bu sistemde çatlak anlamına gelmez. Geçen seçimde de Ahmedinecad ile eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani arasında görüş ayrılığı oldu. Elbette iç işleri ve dış politikada bakışım Ahmedinecad’ınkine yakın. Ama bütün adaylar İran hükümet sistemini destekler. Bu sistem içi rekabettir.
* İran’ın düşmanları seçimin sonuçlarını sorgulayarak İslami düzenin meşruluğunu hedef alıyor, içişlerine karışıyor. Onlar İran ulusunu tanımıyor. Bunu şiddetle kınıyorum. Bugün bizimle diplomatik formaliteler çerçevesinde konuşan bazı Batılı ülkelerin, özellikle de Britanya hükümetinin üst düzey diplomatları sinsi yüzlerini gösteriyor.
* Amerikalı yetkililerin insan haklarına dair yorumları kabul edilemez. Zira Afganistan, Irak ve dünyanın diğer yerlerinde yaptıklarından ötürü onların insan hakları hakkında hiç bir fikri olamaz. Tavsiyelerine ihtiyacımız yok.
* Gösterileri baskı aracı olarak kullanıp yetkilileri yasadışı talepleri kabule zorlayacaklarına dair yanlış bir fikir var. Bu diktatörlüğün başlangıcı olur.
Cumaya Ahmedinecad, Meclis Başkan Ali Laricani, Yargı Erki Başkanı Ayetullah Mahmud Haşimi Şahrudi ve AKK Başkanı Ayetullah Ahmed Cenneti de katılırken, üniversite dışında caddeleri dolduran kalabalık ise Hamaney, Ahmedinecad ve Humeyni posterleri taşıyıp sloganlar attı. Muhalefet gösterilerinden men edilen yabancı basına da Hamaney’i izleme izin verildi. Şii eğitim havzası Kum’da bir grup molla ise Hamaney’e destek için Tahran’a yürüyüşe geçti. 1979’da Şah’a karşı uygulanan taktiği benimseyen Musavi taraftarları ise Hamaney’in konuşmasının ardından karanlık çökünce balkon ve pencerelerden ‘Allah-u Ekber’ ve ‘Kahrolsun diktatör’ sloganlarıyla tepkisini gösterdi.
AKK bugün Ahmedinecad’ın yüzde 63 ile kazandığı duyurulan seçimle ilgili 646 şikayeti ele alacağı toplantıya yenilen üç adayı davet etti. Bunlardan muhafazakar aday Muhsin Rızai dün incelediği 170 seçim bölgesinde katılımın yüzde 95 ile yüzde 140 olarak gerçekleştiğini saptadıklarını söyledi. Reformcu öteki aday Mehdi Kerrubi de taraftarlarına cumaya gitmeyip bugünkü gösterilerine gelmelerini istedi. Ancak yetkililer gösteriyi yasaklamış durumda.
Musavi’ye rest çekmiş
Hamaney’in hafta içinde yapılan bir toplantıda Musavi’ye ya yanında yer almasını ya da siyasetten uzaklaşmasını söylediği öne sürüldü. Çarşamba gözaltına alınan devrim sonrası ilk Dışişleri Bakanı İbrahim Yezdi ise serbest bırakıldı.(radikal)
Yorumcuların dikkatine… • İmlası çok bozuk, • Büyük harfle yazılan, • Habere değil yorumculara yönelik, • Diğer kişilere hakaret niteliği taşıyan, • Argo, küfür ve ırkçı ifadeler içeren, • Bir iki kelimelik, konuyu zenginleştirmeyen, yorumlar KESİNLİKLE YAYIMLANMAYACAKTIR. |
Bunlar da ilginizi çekebilir...