Küresel kriz göçeden beyinlerini Türkiye’ye geri kazandırıyor. Ekonomik kriz nedeniyle yurtdışında işlerini kaybeden veya bulundukları ülkelerin ekonomilerindeki durgunluktan rahatsızlık duyan öğretim üyeleri, Türkiye’ye dönmeye başladı. Krizin yanısıra Avrupa Birliği’nin de bilimsel çalışmalar için cazip fonlar sunması akademisyenleri harekete geçirdi.
Ücret farklılığı, mesleki tatminin elde edilememesi, yaratıcılığın teşvik görmemesi, yeterli bilgi ve kabiliyete sahip olmak gibi nedenlerle ülkemizin dışarıya verdiği beyin göçü özellikle ekonomik krizle birlikte durumu tersine çevirdi. Şu ana kadar 112 akademisyenin Türkiye’ye dönüş için başvuruda bulunduğu öğrenilirken özellikle ABD’de çalışan akademisyenlerin geri dönüşte ön sıralarda yer alması dikkat çekti.
Gelişmiş ülkelere yöneliş var
Öğretim üyesi Doçent Dr. Emrah Şener 2000 yılında Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden mezun olduktan sonra İngiltere’deki London School of Economics’de doktora ve master’ini tamamladı. Doç Dr. Şener, uzun yıllar Londra’da çalıştı. 2002- 2005 yılları arasında HSBC’de, 2005-2007 yılları arasında City Bank’ta ve 2007- 2009 yılları arasında da Bank of America’da Finans Mühendisliği departmanlarında çalışan Doç. Dr. Şener, 2009 Ocak ayında Türkiye geri dönüş yaptı.
Ekonomik krizin de etkisiyle eğitim alanında yurtdışındaki imkánlarla, Türkiye’deki imkánlar arasında rekabet edecek düzeyde bir fark kalmadığını belirten Doç. Dr. Şener, ‘Mesleki kariyerim için Türkiye’ye dönüşüm daha uygun oldu’ dedi. Türkiye’ye döndüğü için pişman olmadığını belirten 30 yaşındaki genç akademisyen Doç. Dr. Şener, ‘Türkiye’deki imkánlar, gelişmiş ülkelerin ötesine geçmeye başladı’ dedi.
Şener, beyin göçünün gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere kaydığına dikkat çekerek, ekonomik krizin olması tersine beyin göçünü çok hızlandırdığını vurguladı. ‘Dünyada değişen bir trend var’ diyen Şener, ‘Önümüzdeki son 5-10 yıl da tersine beyin göçünün de gelişmiş ülkelerdeki finans merkezleri, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere kayacak’ dedi.
İmkanlar Türkiye’de çok daha fazla
Türkiye’ye dönen isimlerden biri Yrd. Doç. Dr. Mustafa Onur Çağlayan. Yrd. Doç. Dr. Çağlayan, 1996 yılında Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümünü bitirdikten sonra doktorasını yapmak üzere ABD’de The city University of Newyork’a gitti. 12 yıl New York’ta kalan Çağlayan, 4 yıl boyunca akademik alanda eğitim aldıktan sonra 8 yıl çeşitli kurum ve kuruluşlarda finansal endüstri alanında çalıştı.
2001 yılında ABD’de tanıştığı bir kadınla evlenen Çağlayan, krizin ABD’ye olan etkilerini de göz önüne alarak, kariyerine Türkiye’de devam etme kararı aldı. 2008 yılında dönüş yapan Çağlayan, uzun yıllar kaldığı ABD’de yabancılık yaşadığını belirtti. ABD’de istediği kariyeri yakalayamadığını ve mevcut kriz nedeniyle ABD’de iş bulmanın zor olduğuna değinen Çağlayan, iş konusunda önceliğin kanunlar gereği Amerikan vatandaşlarına tanındığını söyledi.
ABD’de kaldığı son yıllarda işsizliğin arttığını belirten Çağlayan, Türkiye’ye döndüğü için pişman olmadığını söyledi. Çağlayan, ‘Sevdiğim ülkemde, mesleğime devam etmeyi kendime bir vazife olarak görüyorum. Mutluyum’ dedi.
Döndüğüm için mutluyum
Prof. Dr. Ahmet Ceranoğlu 1973’de Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra ABD’deki Cornell University’e teorik ve tatbiki mekanik dalında doktora çalışmaları yapmak için gitti. Doktoranın sonrasında yine Cornell’de Prof. Dr. Pao ile araştırma uzmanı olarak iki yıl çalıştı.
ABD’den Boğaziçi Üniversitesinden gelen teklif üzerine Türkiye’ye döndü. Prof. Dr. Ceranoğlu ‘Bazen kariyerim açısından gitseydim diye düşünmediğim olmuyor değil ama yetiştirdiğim öğrencilerim ile sonraki yıllarda karşılaştığımda başarılarını duyduğumda ve övgü dolu sözler aldığımda iyi ki kalmışım diyorum’ dedi.
Kriz Türkiye’ye değer yarattı, iyi ki geldim
Prof. Dr. Reha Civanlar ‘iyi ki Türkiye’ye dönmüşüm’ diyenlerden... 1981 yılında Türkiye’den Elektrik Mühendisi eşi Seyhan Civanlar ile birlikte ABD’ye göç eden Prof. Dr. Civanlar, ABD’de North Carolina University’de doktorasını tamamladı.
Üniversitenin sağladığı burs sayesinde akademik hayatını orada sürdüren Civanlar, bilgisayar teknolojileri alanında çalıştıktan sonra Bell Laboratuarlarında çalıştı. 2002 yılında Türkiye’deki Koç Üniversitesine misafir akademisyen olarak gelen Civanlar, 4 sene Türkiye’de Koç Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanlığı yaptıktan sonra yeniden ABD’ye döndü.
Ancak kriz nedeniyle kariyerinde daha fazla ilerlemek isteyen Civanlar, krizin Türkiye’de büyük işler yapmak için fırsatları doğurduğu düşüncesiyle 2008 yılında Türkiye’ye kesin dönüş yaptı. ‘Kriz, Türkiye’de büyük değerler yarattı ve istihdam olanaklarını artırdı’ diyen Prof. Dr. Civanlar, krizin ABD’de iş bulmayı isteyenlere engeller yarattığını belirtti.
Türkiye’de daha iyi bir kariyer elde ettiğini vurgulayan Prof. Dr. Civanlar ‘İyi ki Türkiye’ye dönmüşüm. Büyük hedefleriniz varsa bunları yurtdışında gerçekleştirmek artık daha zor’ dedi. Evli ve 29 yaşında bir çocuk sahibi olan Prof. Dr. Civanlar, yüksek teknoloji şirketlerinin kurulmasını hedeflediğini belirtti.
18
10
