İtalya, Libya ile ilişkilerini normalleştirmek için dün önemli bir adım attı; sömürgecilik döneminin tazmini amacıyla bu ülkeye 5 milyar dolar ödemeyi taahhüt etti.
İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi'nin Bingazi ziyaretinde imzalanan anlaşmayla Roma, sömürgecilik döneminde yapmış olduğu tahribatı da resmen kabul etmiş oldu. Libya lideri Muammer Kaddafi ile görüşmek üzere dün Bingazi şehrine gelen Berlusconi, burada sürpriz bir çıkış yaptı. 20. yüzyılda Libya'daki İtalyan işgali ve sömürgeciliğini tazmin etmek için 25 yıl içinde 5 milyar dolar ödeme yapacaklarını bildirirken, bunu bir anlaşmayla yazılı hale getirdi. Anlaşma gereğince İtalya, yılda 200 milyon dolar sağlayarak Libya'nın altyapı yatırımlarını finanse edecek.
İtalya Başbakanı, anlaşmanın önemini şu sözlerle dile getirdi: "Bu 40 yıllık anlaşmazlığa nokta koyacak. Sömürgecilik döneminde İtalya'nın Libya'ya verdiği zarar böylece kabul ve tescil edilmiş olacak."
Berlusconi, İtalya'nın finanse edeceği projeler arasında Libya'yı batıdan doğuya sahil boyunca kesecek otoyolun da bulunduğunu, bu yolun Tunus'u Mısır'a bağlayacağını anlattı. Sömürge döneminde İtalyan ordusunun yerleştirdiği mayınların sakat bıraktığı insanlara maaş bağlanması, söz konusu mayınların temizlenmesi, Libyalı öğrencilere İtalya'da eğitim bursu verilmesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalyan ordusunda görev yapmaya zorlanan Libyalılara emeklilik maaşı verilmesi ve konut yapımı da anlaşmada öngörülüyor. Trablus ile Roma arasında kaçak göçle mücadelede işbirliği de geliştirilecek. Roma, anlaşma karşılığında Libya'daki enerji ihalelerinde pay almayı ve daha fazla İtalyan şirketinin bu ülkede iş yapmasını hedefliyor. Libya, İtalya'yı 1911-1943 yılları arasında devam eden sömürge döneminde binlerce Libyalıyı öldürmek ve binlercesini de evlerini terketmeye zorlamakla suçluyor.
Libya-İtalya Dostluk Günü
Kaddafi'nin çadırında yapılan görüşmede Berlusconi'nin, İtalyan askerlerin 1913'te Libya'dan götürdükleri Cyrene Venüsü adlı eski Roma heykelini de Libya liderine iade ettiği bildirildi. Libya, 30 Ağustos'u Libya-İtalya Dostluk Günü ilan etti. İtalya, Kaddafi'nin iktidara geldiği 1969'dan beri Libya ile ilişkilerinde sıkıntı yaşıyor. Kaddafi, 1970'te ülkesindeki İtalyanları sınır dışı ederek mülklerine el koymuştu. Roma, Libya'nın, Pan Amerikan Havayolları'na ait bir uçağın 1988'de Lockerbi'de düşürülmesi olayında sorumluluğunu kabul ederek Batı ile normalleşme çabasına girdiği 2003'ten beri Trablus'a destek veriyor. Libya yönetimi, 14 Ağustos'ta da Lockerbi faciasında hayatını kaybedenlerin yakınlarına tazminat verme konusunda Amerika ile anlaşma imzalamıştı. Libya, Batı ile yakınlaşma çerçevesinde, 2003 yılında da nükleer, kimyasal ve biyolojik silah programını durdurduğunu açıklamıştı.
19
10
