ŞİMDİ NE OLACAK?... KONUŞULAN 6 SENARYO 

Anayasa Mahkemesi'nin başvuru sonucunda vereceği karar doğrultusunda ise çeşitli senaryolar var. İşte o senaryolar:

Sezer devam edecek

Meclis seçime kadar, hükümet de yenisi kurulana dek görev yapacak. Sezer de görevi devretmek için yeni Meclis’in seçeceği yeni cumhurbaşkanını bekleyecek

1-Anayasa Mahkemesi ilk turu iptal ederse Meclis ilk turu tekrarlayabilir mi?

Anayasa’da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 4 turda yapılacağı belirtiliyor ve her tur ayrı ayrı düzenleniyor. İlk turun iptal edilmesi halinde Meclis’in 367’yi bularak ilk turu tekrarlaması mümkün görünmüyor. Bu durumda Anayasa Mahkemesi’nin yine iptal kararı vereceği belirtiliyor.

2-Cumhurbaşkanlığı seçimi iptal olursa ne olacak?

Seçimin iptal edilmesi ülkenin erken seçime gitmesi anlamına geliyor. Anayasa’nın 102. maddesinde “Cumhurbaşkanı seçilemediği takdirde derhal Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri yenilenir” hükmü yer alıyor.

3-Erken seçim ne zaman yapılır?

Anayasa’daki “derhal” sözcüğünden hareketle en geç 90 gün içinde seçim yapılması için karar alınması gerekiyor. Bu süre Meclis kararıyla daha da kısaltılabilir ve 60 güne ya da 45 güne düşürülebilir. Yani Türkiye Temmuz’da veya en geç Ağustos başında Türkiye’nin sandık başına gideceği tahmin ediliyor.

4-İptal halinde Cumhurbaşkanı Sezer’in görev süresi ne zaman bitecek? Cumhurbaşkanlığı makamı boş mu kalacak?

Cumhurbaşkanı Sezer, Anayasa hükmü doğrultusunda yeni Cumhurbaşkanı yemin edene kadar görevine devam edecek.

5-Olası bir iptal kararı halinde yeni Cumhurbaşkanı nasıl seçilecek?

Yeni Meclis’in oluşmasının ardından Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak. Bu seçim Anayasa Mahkemesi’nin 367 vekilin katılım zorunluluğunu araması koşuluna uygun yapılacak. Yani hiçbir parti tek başına 367’yi geçemezse yeni Cumhurbaşkanı “uzlaşma” ile seçilecek.

6-Erken seçime gidilmesi halinde hükümet düşecek mi?

Meclis, seçime kadar görev yapacak. Hükümet ise yeni hükümet kurulana kadar görev yapacak.

Anayasa Mahkemesi, ilk turla ilgili yürütmeyi durdurma kararı verebilir mi?

Gerekli görmesi halinde, "yürütmeyi durdurma" kararı vermesi mümkün. Çarşamba öğlene kadar böyle bir karar alınması halinde, Meclis 2. tur seçimi yapamayacak. Bu da takvimin yetişmemesi yüzünden, anayasanın öngördüğü süre içinde cumhurbaşkanının seçilememesi sonucuna yol açacak.

İlk tur, "Yoklama yapılması ve 367 aranması gerekirdi" diye iptal edilirse ne olacak?

Cumhurbaşkanlığı seçimi için "Toplantı yeter sayısının" 184 değil 367 olduğu yargı kararıyla tescil edilecek. Cumhurbaşkanlığı seçimi yargı kararıyla iptal edilmiş olacak. Anayasa’nın 102. maddesinde "Cumhurbaşkanı seçilemediği takdirde derhal TBMM seçimleri yenilenir" hükmü uyarınca derhal seçime gidilecek. Meclis, YSK’ya danışarak, en erken tarihte seçim kararı alacak.

Olası iptal kararının ardından yeni Meclis Cumhurbaşkanı’nı nasıl seçecek? 367 aranacak mı?

Yeni seçim de Anayasa Mahkemesi’nin yoklama yapılması ve 367 milletvekilinin katılımını araması koşuluna uygun yapılacak. Hiçbir parti yeni Meclis’te de tek başına 367’yi geçemezse yeni Cumhurbaşkanı ancak "uzlaşma" ile seçilebilecek.

Anayasa Mahkemesi usulden "ret" kararı verirse ne olacak?

Anayasa Mahkemesi, ilk tur oylamayı CHP’nin iddia ettiği gibi "eylemli içtüzük" değişikliği olarak görmezse, "Meclis kararlarını inceleme yetkim yok" diye 367 tartışmasına hiç girmeden başvuruyu, usul yönünden reddedebilecek. Bu durumda, Meclis turlara devam edecek. 367 tartışması sürse de Gül üçüncü turda cumhurbaşkanı seçilebilecek.

Anayasa Mahkemesi esastan "ret" derse ne olacak?

Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın 96. maddesine göre "Toplantı yeter" sayısının Cumhurbaşkanlığı ilk tur seçiminde 184 olduğu sonucuna varırsa, CHP’nin başvurusunu esastan reddedebilecek. Bu durumda, artık cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 367 kişinin katılımı aranmadan turlar yapılabilecek. Bunun sonucunda Gül, üçüncü turda cumhurbaşkanı seçilebilecek.