TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, doğalgaza yapılan yüzde 23,85 zam sonucunda bir ailenin elektrik dahil aylık toplam enerji harcamasının 208 YTL’ye yükseldiğini belirtti. Koramaz, BOTAŞ’ın mevcut doğal gaz sözleşmelerinin özel kuruluşlara devrine son verilmesini, doğalgazdaki KDV’nin düşürülmesini, ÖTV’nin kaldırılmasını istedi.
MMO Yönetim Kurulu Başkanı Koramaz, yaptığı yazılı açıklamada, bu yıl uygulanan ilk 4 zam sonucunda yüzde 47.07 oranında gerçekleşen doğalgaz fiyat artışının son yüzde 23,85’lik zamla birlikte, yüzde 82,15’e ulaştığına dikkat çekti. Koramaz zamla birlikte bir ailenin elektrik dahil aylık toplam enerji harcamasının 208 YTL’ye çıktığını belirtti. Aylık otomatik zamların, doğal gaz faturalarının ödenmesini güçleştireceğini ifade eden Koramaz, sanayi ve işyerlerindeki doğal gaz kullanımının da sorunlu hale geleceğini vurguladı. Koramaz, "Zamlar ısınma ve aydınlatmada halkın yaşamını karartacaktır" dedi.
-"IMF’YE VERİLEN OTOMATİK ZAM TAAHHÜTLERİ UYARINCA YAPILIYOR"-
Yüksek Planlama Kurulu Kararı uyarınca enerji KİT’lerinde "Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması" adıyla ve IMF ve ABD’ye verilen taahhütler uyarınca otomatik zam uygulamasına geçildiğini hatırlatan Koramaz, böylece doğal gazda aylık, elektrikte ise 3 aylık dönemlerle otomatik zamların yürürlüğe konulduğunu belirtti. Bu uygulama uyarınca doğal gaz fiyatlarının, Ocak, Haziran, Ağustos ve Ekim başında yapılan zamlara ek olarak yürürlüğe giren yeni zamla, konutlarda ÖTV ve KDV dahil 82,15 arttığına dikkat çeken Koramaz şunları kaydetti:
"Botaş’ın satış fiyatlarına gaz dağıtım şirketlerinin uyguladığı ve 5,5 cente kadar varan Birim Hizmet ve Amortisman Bedelleri de eklendiğinde, Ankara, İstanbul, İzmit gibi kentlerde doğal gaz satış fiyatı, 1.07 YTL/metreküpe ulaşacaktır. Böylece kombi ile ısınan bir ailenin aylık doğal gaz gideri ayda 133,3 YTL, yıllık gideri ise 1,6 milyar YTL olacaktır. Yine bir ailenin şu anki aylık elektrik tüketimi 300 kw üzerinden 75 YTL, yıllık toplamda ise 900 YTL’dir.
-"AYLIK ENERJİ GİDERİ 208 YTL"-
Bir ailenin şu anki aylık doğal gaz, elektrik toplam enerji gideri ise 208,30 YTL olacaktır. Doğal gaza aylık, elektriğe 3 ayda bir zam yapılacak olması, bütün emekçiler ve dar gelirlilere gündelik yaşamda kabus yaşatır düzeydedir. Yeterince ısınmak ve yaşanılan mekanları gerektiği gibi aydınlatmak artık olanaklı olmaktan çıkmaktadır."
Doğal gaz ve elektrikteki fiyat artışlarının ekonomi ve enerji yönetimindeki başarısızlıktan beslendiğini söyleyen Koramaz, "Türkiye’nin yüksek düzeyde petrol ve doğalgaz ithalatına bağımlı olması yanında petrol fiyatlarındaki düşüşe karşın döviz fiyatlarındaki artışlar da artık bir faktör olarak devreye girmektedir" dedi.
Koramaz, serbestleştirme ve kuralsızlaştırma uygulamaları, kamu santralleri düşük kapasitede çalıştırılırken özel şirketlerden yüksek fiyatlarla elektrik satın alınması, kentsel gaz dağıtım şirketlerinin birim hizmet ve amortisman bedellerinin yüksek tutulmasının da fiyat artışını etkileyen diğer unsurlar olduğunu belirtti.
Koramaz, enerjide sorunların çözümü için, özelleştirme, küçültme, parçalama politikalarının terk edilerek, kamusal merkezi planlamaya geçilmesi, ithalatta arz çeşitliliğinin sağlanması ve Rusya ile İran’a bağımlılığın azaltılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi gerektiğini vurgulayarak, TPAO eliyle Türkmenistan, Kazakistan, İran gibi ülkelerle ortak üretim anlaşmalarının yapılması gerektiğinin altını çizdi. Koramaz alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:
-TPAO VE BOTAŞ BİRLEŞTİRİLMELİ, DOĞALGAZDAKİ KDV DÜŞÜRÜLMELİ ÖTV KALDIRILMALI"
"-Arz güvenliği açısından doğalgaz depolama kapasitesi acilen artırılmalıdır.
-Elektrik üretiminde doğalgazın payı yüzde 50’lerden kademeli olarak yüzde 25’lere düşürülmesini öngören plan ve uygulamalar yürürlüğe konulmalıdır.
-Enerji verimliliği temel bir enerji politikası olarak benimsenmelidir.
-Yurtiçi doğalgaz arama çalışmaları artırılmalı ve mevcut kaynakların ülke çıkarları gözetilerek işletilmesi için yasal düzenlemeler yapılmalıdır. TPAO’nun Karadeniz ve ülke bütünündeki doğalgaz ve petrol arama çalışmaları desteklenmelidir.
-TPAO ve BOTAŞ birleşmeli; doğalgaz depolama tesisleri ve doğalgaz iletim hatları özerk bir kamusal yapı bünyesine alınmalıdır.
-Doğalgaz alım sözleşmelerinin devredilmesi uygulaması sona ermelidir. Doğal Gaz Piyasası Yasası’nda değişiklik yapılarak ithalat kısıtlamaları kaldırılmalı ve BOTAŞ’ın mevcut doğalgaz sözleşmelerinin özel kuruluşlara devrine son verilmelidir.
-Doğalgaz fiyatları üzerindeki yüzde 18 KDV yüzde 1’e düşürülmeli, ÖTV kaldırılmalıdır. İthal edilen doğal gazın alım fiyatlarında gerçekleşebilecek düşüşler, anında tüketicilere yansıtılmalıdır."