Hepatitten Her Sene 1 Milyon Kişi Ölüyor! Şok...Şok... 

Hepatitten her sene 1 milyon kişiyi ölüyor. Kan, cinsel ilişki ve vücut sıvıları ile buluşan hepatit, her yıl 1 milyon kişinin yaşamını yitirmesine neden oluyor.   Medical Park Gebze Hastanesi Gastroentereloji ve Hepatoloji Uzmanı Doç. Dr. Züleyha Akkan Çetinkaya anlattı:

Medical Park Gebze Hastanesi Gastroentereloji ve Hepatoloji Uzmanı Doç. Dr. Züleyha Akkan Çetinkaya, hepatit hakkında bilgiler verdi. Çetinkaya, "Hepatit, karaciğerin herhangi bir nedenle iltihaplanmasına verilen isimdir. Sebebi başta virüsler olmak üzere alkol, vücudun kendi kendine yaptığı bazı hastalıklar, birtakım ilaçlar olabilir. Neden olan bu zararlı durumlar, karaciğer hücresinin çalışmasını bozar. Buna bağlı olarak da kanda bazı maddelerin miktarı artar veya azalır. Özellikle karaciğeri seven, vücuda girince karaciğer hücresine yerleşen bu hepatit virüsleri, en sık karşılaşılan virüsler arasındadır." dedi.

Hemodiyaliz hastaları risk altında
Hemodiyaliz hastalarının risk altında olduğunu söyleyen Doç. Dr. Çetinkaya, "Kan yolu ve cinsel temas ile bulaşırlar. Ancak hepatit B virüsü pozitif gebe bir anneden bebeğine de lüzumlu önlemler alınmazsa geçebilir. Hepatit B virüsü, cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olduğu için cinsel partnerinde olanlar ayrıca bu virüsü taşıyan bir hastanın kanıyla temas eden aleni yarası olan kişiler risk grubundadır. Öte yandan hemodiyaliz hastaları veya sık kan nakli yapılması gerekenler de risk gruplarından sayılabilir. Yeterli hijyenin sağlanmadığı ortamlarda diş çekimi, dövme ve manikür-pedikür yapılması da bulaşma açısından risk yaratır. Bunun yanı sıra bazı hastaların öykülerinde herhangi bir risk faktörü bulunmuyor. Böyle durumlarda horizontal bulaşmadan laf edilir. Bunu hangi yolla olduğu tam belli olmaz. Ama genellikle virüs içeren kan tükürük gibi sıvıların aleni yarası olan cilde teması sonucu olduğu düşünülüyor." diye konuştu.

Hepatit B daha bulaşıcı 
Hepatit B'nin diğerlerine göre daha bulaşıcı olduğunu ifade eden, Çetinkaya şu şekilde konuştu: "Hepatit C virüsü de temel olarak kan ve gövde sıvılarının; aleni yaraya ya da göz içine teması gibi durumlarda bulaşır. Cinsel yolla bulaşma oranı ise çok düşüktür. Hepatit B, hepatit C'ye göre bulaşıcılığı daha yüksek bir virüstür. Örneğin bir iğnenin ele batması ile hastalık bulaşma riski yüzde 5 ile 30 arasındayken, hepatit C için yüzde 3 civarındadır. Tüm dünyada 350 milyondan fazla hepatit B virüsü taşıyıcısı olduğu tahmin ediliyor ve bu nedenle senede 1 milyon civarında ölüm gerçekleşiyor. 185 milyon kişiden fazlasında ise hepatit C virüsüne rastlanıyor. Bu nispet Kuzey ABD, Asya Pasifik Bölgesi'nde düşükken, Orta Doğu, Doğu Asya ve Kuzey Afrika' da yüksektir. Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği'nin yapmış olduğu TURKHEP 2010 çalışmasına göre ise Türkiye'de hepatit B taşıyıcılığı oranı yüzde 4, hepatit C oranı 0.95 olarak bulundu."

Erişkinde yüzde 3, yenidoğanda yüzde 90 kronikleşiyor
Hepatitin yeni doğan çocuklar daha fazla görüldüğünü dile getiren Doç. Dr. Züleyha Akkan Çetinkaya, "Hepatit B'nin kuluçka dönemi 1-6 ay arasında olmakla birlikte, genelde virüs alındıktan 2 ay sonra hastalık yapıyor. Hepatit C virüsü alındıktan sonra 2-24 hafta arasında hastalık yapmakla birlikte vasat 7-8. haftalarda hepatite ne sebepten olur. Erişkin bir şahıs virüsü aldıktan sonra akut hepatit B gelişir. Çoğunlukla hiçbir şikayet vermeden geçer. Bazen hafif grip benzeri semptomlar, mafsal ağrıları, kırgınlık olabilir. Ancak binde bir oranında çok ağır geçirilip, karaciğer nakli gerektiren klinik duruma da neden olabilir. Akut hepatit B erişkinlerde yüzde 3-5 kronikleşir. Ancak hepatit B yenidoğan döneminde alınırsa yüzde 90'ı kronikleşir." şeklinde konuştu.

Kronikleşme sinsidir
Hepatitin sinsice ilerlediğini belirten Çetinkaya, "Kişide hepatit B varsa ve inaktif taşıyıcılık denen vaziyet oluşmuşsa, şahıs çoğunlukla tesadüfen yapılan bir kan testinde ortaya çıkana kadar durumdan haberdar olmaz. Bazen de kronik hepatit veya siroz ilerlemişse, halsizlik, vücutta sararma, idrar renginde koyulaşma, vücutta morluklar, karın şişliği, aş borusu varislerinden kanama gibi ağır tablolarla da ortaya çıkabilir. Hepatit C‘nin ise kronikleşme oranı çok yüksektir. Erişkin bir şahıs bu virüsü alırsa yüzde 70-80 kronikleşir. Genelde şikayetsiz olurken, bir kısım hastada halsizlik, yorgunluk, gözaklarında sararma, idrar renginde koyulaşma gibi, bütün hepatitlerde görülebilecek bulgulara da rastlanabilir. Kronikleşme hepatit C için sessiz ve sinsidir. Genelde ileri hastalık haline gelene kadar bir bulgu vermez." ifadelerini kullandı.

Hepatit C tedavisi çehre güldürüyor
Doç. Dr. Züleyha Akkan Çetinkaya, "Hastalığın hangi evrede olduğunu anlamak için kan testi ve karaciğer ultrasonografisi gibi görüntüleme yöntemlerine gereksinim vardır. Taşıyıcılık saptanmışsa hastanın durumuna göre belirlenen periyodlarda hastanın takibi gereklidir. Eğer hastalık aktif hale geçmişse karaciğer biopsisi ile karaciğerin durumu değerlendirilir ve tedavi lüzumlu görülürse ilaç tedavisine geçilir. İlaç tedavisi esnasında da yakın hekim takibi önemlidir. İlaçlar ile vücuttan hepatit B'yi tamamen atmak çok düşük oranlarda gerçekleşiyor. Ancak ilaç tedavisi virüsün baskılanmasını sağlayarak, karaciğer hasarının ilerlemesini önlediği için çok önemlidir. Hepatit C tedavisi ise piyasa yeni çıkan ilaçlar ile yüzde 90‘ların üzerinde tedavi başarısı elde ediliyor. Tedavi kararı ve şekli hastadan hastaya farklılık gösterebileceğinden ötürü iyi bir doktor hasta birlikteliği her iki hepatit takibinde önemlidir." dedi.

Risk altındakiler aşılanmalı
Hepatiten korunmak için aşı yapılmalı diyen Çetinkaya, "Kan teması olma ihtimali olan her yerde, müsait korunmanın sağlanması çok mühim. Bütün kan vericileri, hepatit virüsü yönünden test edilip, virüs saptananlardan kan alınmamalıdır. Bununla birlikte kan temasının olduğu bütün cerrahi, tıbbi veya kozmetik malzemeler müsait şekilde steril edilmeli. Hepatit C için herhangi bir aşı yok fakat hepatit B ise aşı var. Sağlık çalışanları gibi risk altındakiler, bütün yenidoğanlar ve ailesinde hepatit B olan kişiler aşılanmalıdır." diye konuştu.

Hepatit B ve C'den korunmak için 
Doç. Dr. Züleyha Akkan Çetinkaya, hepatitten korunmak için şu tavsiyelerde bulundu:
-Hastanelerde, diş tedavi merkezlerinde, kan ile temas etmiş alet kullanan berber, kuaför, dövmeci gibi yerlerde kullanılan malzemelerin sterilizasyonuna çok dikkat edilmeli.
-Evde hepatit B ve C virüsü olan kişinin kullandığı jilet, tıraş bıçağı gibi aletler sadece kendine ait olmalı, başkaları ile paylaşılmamalıdır. Hepatit B için ise başka aile üyeler mutlaka suretle aşılanmalı.
-Tüm gebeler hepatit B yönünden test edilmeli. Hepatit B olan gebe bir kadının bebeğine doğumdan derhal sonra hiperimmünglobulin verilmeli ve derhal aşılama programına alınmalı. -Cinsel yolla bulaşmaması tedbir alınmalı.
-Hepatit B virüsü oldukça dirençli bir virüstür. Kuru yüzeylerde 10 gün canlı kalabilir. Taşıyıcıların el veya gövde sıvıları ile temas etmiş yüzeyler yüzde 10 çamaşır suyu ile bolca ıslatılıp temizlenmeli. (CİHAN)