Kemal Tahir’in kitaplarını yayımlayan İthaki Yayınları, yazarın 100’üncü yaşını iki önemli yayınla kutluyor. Kemal Tahir üzerine yazılardan oluşan bir armağan kitap hazırlayan yayınevi, bir de Kemal Tahir’in tefrika edilen, döneminde çok beğenilen romanlarından iki kalın ciltlik bir seçki çıkartacak.
14 romanın yer aldığı seçkide yazarın ‘Muhallebi Çocuğu’, ‘Bir Gecenin Beyliği’, ‘Bir Nedim Divanının Esrarı’, ‘Gönül Denen Hayvan’, ‘Bu Roman Olan Şeylerin Romanıdır’ gibi kitapları yer alıyor. Her iki projenin ürünleri sonbaharda yayımlanacak.
EN ÇOK TARTIŞILAN YAZAR 100 YAŞINDA
Tam 100 yıl önce bugün, II.Abdülhamit’in hünkar yaverlerinden Tahir beyin oğlu olarak İstanbul’da doğdu Kemal Tahir. Sadece Türk edebiyatına değil siyasetine ve sosyolojisine de ilham veren yazar, Türk tarihi üzerine yaptığı araştırmalardan çıkardığı sonuçları romanlarıyla duyurmayı seçmiş, bir edebiyatçı ve entelektüeldi. Köydeki yaşama biçimini, toplum yapısını, köylünün dünyasını işlediği romanlarında kullandığı dille dikkat çeken Kemal Tahir, Ahmet Hamdi Tanpınar tarafından ‘dil makinesi’ olarak nitelendirilmişti.
NAZIM HİKMET'LE TANIŞTIKTAN SONRA EVRİLDİ
Kemal Tahir 1973 yılında geçirdiği kalp krizi sonucu hayata veda edene kadar yazmış, yazarken de malzemesini titizlikle kendi yaratmış yazarlardan biri olarak iz bırakmıştı. Galatasaray Lisesi’nin onuncu sınıfından ayrılarak Zonguldak Maden İşletmeleri’nde ambar memurluğu, İstanbul’da avukat kâtipliği yaptıktan sonra yolunu ‘yazı’nın yakına düşürdü. Tahir, 1931 yılında şiirlerinin yayımlandığı İçtihat dergisiyle edebiyata ilk adımını attı. İlk başta hece ölçüsü ile yazan Tahir’in şiirleri Nâzım Hikmet’le tanıştıktan sonra evrildi. Yazar, toplumsal konulu serbest şiirler üretmeye başladı. Yaşamını kalemiyle kazanmak zorunda olan yazarlardan olması sebebiyle bu yıllarda mizah öyküleri, serüven romanları da yazdı.
NAZIM'LA BİRLİKTE YARGILANDI
Çeşitli gazete ve dergilerde düzeltmen, röportaj yazarı, çevirmen, sekreter olarak çalıştı. Nâzım Hikmet’in yargılandığı ‘Bahriye Davası’nda suçlu bulunarak 15 yıla hüküm giydi. Hapiste geçirdiği sürenin Kemal Tahir’in yazın hayatında belirleyici olduğu söylenebilir. Edebiyat dünyasında beğeni toplayan pek çok romanını cezaevindeyken yazdı. 1950 Affıyla hapisten çıktıktan sonra takma adlarla macera ve aşk romanları çevirdi, senaryolar yazdı. Kemal Tahir deyince akıllara gelen ilk şeylerden biri de yazarın çeşitli mahlaslarla yazdığı kitapların çokluğu. Bu tür çalışmaları arasında en ünlüsü ise kuşkusuz Mayk Hammer dizisi. Bedri Eser, Samim Aşkın, Ali Gıcırlı, F.M. İkinci yazarın kullandığı takma adlar arasındaydı.
1955 yılında yazarın nihayet kendi adıyla yayımlanan ilk romanı ‘Sağırdere’ basıldı. ‘Sağırdere’yi, ‘Körduman’ izledi. Kemal Tahir, Çankırı-Kastamonu, Çorum çevresinde geçen romanlarında köydeki yaşama biçimini, toplum yapısını, köylünün dünyasını işledi. Tüm bunları konu alırken onun için vazgeçilmez olan, Tanzimat’tan bu yana değişen mülkiyet ilişkilerini, eşkıyalık hareketlerinin gerçek yüzünü anlatmaktı.
TARİH ROMANLARI TARTIŞILDI
Kemal Tahir’in en çok bilinen, hem yayımlandığı yıllarda hem daha sonra en çok tartışılan romanları, tarihi konuları ele aldığı kitaplar oldu. Yapıtları kimilerince övülen kimilerince çok yerilmiş bir romancı olarak edebiyat tarihine geçti. Bu tartışmaların ana ekseni tabii ki yazarken takındığı ideolojik tavırdı.
NE MUTLU TÜRK'ÜM DİYENE NE GARİP SÖZLER
Pir dediği 'Marks Usta'nın düşüncelerini benimsemiş, heyecanlı bir sosyalistti. Bu arayış ve araştırmalar sonucunda, Kemalizm'in egemen olduğu 1930'lu yıllar Türkiye'sinde, zaman zaman Kemalist inkılâpları eleştirmekten de geri durmadı. Fatma İrfan'a yazdığı şu satırlar, hem Kemal Tahir'in yeni bir yola girdiğinin, hem de kendisin.' daha sonra Kemalist aydınlar tarafından yöneltilecek suçlamaların kaynağının en bariz işaretleriydi: "Ne mutlu Türk'üm diyene. Köylü bizim efendimizdir. Türk işçisi dayanıklıdır. İnkılâba gönül vermiştir. Bunlar nasıl garip sözler? (...) Ne mutlu Türk'üm diyene. Fekat sokaktaki kaldırımda değil, dayanıklı, dört ayağı olan sırma koltuklarda. Köylü bizim efendimizdir. Fekat biz köylünün ağasıyız. Köylü ağanındır. (...) Türk işçisi dayanıklıdır. Bu doğru. (...) Ağız dolusu İnkılâp dedikleri soytarılık daha taze olduğu için mi bu masalları okuyorlar bize dersin?"
Bu sözler, iktidarı ürkütecek sözlerdi ve elbette kaydedilmişti, unutulmayacaktı. İktidar, Kemal Tahir'i susturmak İçin 13 Haziran 1938 bekliyordu.
MAPUSHANE YILLARI
Tarih, 13 Haziran 1938. Kemal Tahir; Nuri Tahir. Nâzım Hikmet, Hamdi Alev, Emine Alev, Hikmet Kıvılcımlı, Fatma Nudiye Yalçı, Kerim Korcan, Mehmet Ali Kantan, Seyfi Tekbilek ve Hüseyin Durugün'le beraber tutuklandı. Suçları, "askeri isyana tahrik ve teşvikli. Soruşturma, Dr. Hikmet Kıvılcımlı'nın birtakım kitaplarının Yavuz Gemisi'nde görevli bir kişinin üzerinde bulunmasıyla başlatılmış, kitaplar askeri isyana tahrik ve teşvik aracı olarak değerlendirilmişti. Zanlılar
CUMHURİYET DÖNEMİ ROMANLARI
Mütareke ve Cumhuriyet dönemlerini konu aldığı romanları oldu. Bu romanlarda Batılılaşma hareketini, yeni Türk devletinin oluşumunu eleştirdi. ‘Esir Şehrin İnsanları’ ve ‘Esir Şehrin Mahpusu’nda İşgal altındaki İstanbul’u, Kurtuluş Savaşı’nın bir Osmanlı paşazadesi üzerindeki etkisini; ‘Yorgun Savaşçı’da İttihatçılarla milli mücadele yanlısı güçler arasındaki çatışmayı; ‘Kurt Kanunu’nda İzmir Suikastı’nı; ‘Yol Ayrımı’nda Serbest Fırka olayını anlattı.
EN ÇOK TARTIŞILAN ROMANI
Kemal Tahir’in belki de en çok tartışılan romanı ‘Devlet Ana’ oldu. Yazar, bu romanında Osmanlı geleneğinden kopuşun yanlışlığını vurguluyordu. Selahattin Hilav romanı şöyle değerlendirmişti: “Devlet Ana, Kemal Tahir’in hem felsefi düşüncesi, hem de sanatı bakımından, manevi dünyasını teşkil eden unsurları en kesin ve özlü bir şekilde dile getirmesi dolayısıyla, bir kavşak noktası teşkil etmektedir. Yazar, bu romanında, dünya görüşünün ve sanatının belkemiğini teşkil eden konuya doğrudan doğruya girmiştir.”
BAZI ROMANLARI ÖLÜMÜNDEN SONRA YAYIMLANDI
Osmanlı toplum yapısının Batı toplumlarından farklı olduğunu, üretim biçiminin ve üretim ilişkilerinin gelişiminin kendine özgülüğünü savunan tarih tezi, Kemal Tahir romanlarının anahtarını oluşturdu ve yazar yazdığı sürece romanları üzerinden bu tezi tartıştı. Yaşamının son yılları çoğu daha önce tasarlanmış romanlarını yazmak, yayımlamakla geçirdi. Hatta, bazı ünlü romanları ölümünden sonra yayımlandı.
Yorumcuların dikkatine… • İmlası çok bozuk, • Büyük harfle yazılan, • Habere değil yorumculara yönelik, • Diğer kişilere hakaret niteliği taşıyan, • Argo, küfür ve ırkçı ifadeler içeren, • Bir iki kelimelik, konuyu zenginleştirmeyen, yorumlar KESİNLİKLE YAYIMLANMAYACAKTIR. |
Bunlar da ilginizi çekebilir...