TÜRKİYE-ERMENİSTAN YOL HARİTASI AÇIKLANDI: MAÇA KADAR MUTABAKATA VARILACAK!  

Türkiye ile Ermenistan arasında düşük seviyede de olsa ilk kez diplomatik ilişki kurma yolunda izlenecek "yol haritası", dün açıklandı. İsviçre'nin arabuluculuğuyla çalışılan "yol haritası", üç ülkenin dışişleri bakanlıkları tarafından eşzamanlı olarak duyuruldu. Açıklamada, Türkiye ile Ermenistan'ın karşılıklı büyükelçilik açılmasını düzenleyen "Diplomatik ilişkilerin tesisi protokolü" ve sınırların açılmasını ve ticaretin başlamasını öngören "İkili ilişkilerin geliştirilmesi protokolü için siyasi istişareleri başlatma" kararı aldıkları belirtildi. Siyasi istişarelerin, 14 Ekim'de Bursa'da Türkiye ile Ermenistan arasında oynanacak milli futbol maçına kadar tamamlanması kararlaştırıldı. Bu karar, açıklama metnine, "Siyasi istişareler altı hafta içinde tamamlanacak, bunu takiben iki protokol imzalanacak ve her iki parlamentonun onayına sunulacaktır" ifadeleriyle yansıdı. Onay için somut bir takvim verilmezken "Her iki taraf anayasal ve yasal prosedürlerine uygun biçimde onay işleminin zamanında ilerlemesi için çaba gösterecektir" ifadesi kullanıldı. Açıklamada, iki ülke ilişkilerinin normalleşmesinin bölgedeki barışa ve istikrara katkı sağlayacağı belirtildi.

SARKİSYAN GELİYOR
Daha önce "Sınır açılmadan maça gitmem" diyen Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, dün BBC'ye "Sınırın açılması veya açılma noktasına gelmesi halinde" Bursa'da oynanacak Türkiye- Ermenistan milli maçını izlemek üzere Türkiye'ye geleceğini açıkladı.

TÜRKİYE SINIRI 1933'TE KAPATTI
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği'nin (SSCB) dağılmasının ardından Ermenistan'ın Yukarı Karabağ'ı 1993'te işgali üzerine Türkiye, iki ülke sınırını kapattı. Türkiye, Ermenistan'ı tanıyan ilk ülkelerden birisi olmasına karşın Karabağ işgali nedeniyle diplomatik ilişki kurmayacağını açıkladı. Özal döneminde sınırın açılması gündeme geldi ancak sonuç alınamadı. 2000'de Türkiye ile Ermenistan arasında başlayan dolaylı görüşmeler sonuçsuz kaldı. 2004'te, Başbakan Erdoğan, dönemin Ermenistan Devlet Başkanı Koçaryan'a yazdığı mektupta, soykırım iddialarına karşı 'Ortak Tarih Komisyonu' oluşturulmasını önerdi. Ermenistan öneriyi askıya aldı. Koçaryan'ın yerine Serj Sarkisyan'ın devlet başkanı seçilmesiyle Cumhurbaşkanı Gül, Ermenistan-Türkiye karşılaşmasını izlemek üzere Erivan'a davet edildi. Bu davet, bir jest olarak ele alındı ve Gül, 7 Eylül 2008'de Erivan'a gitti. Gezi sırasında iki cumhurbaşkanının talimatıyla dışişleri bakanları gece boyunca teknik müzakerelere devam etti. 2008'de İsviçre'nin Bern şehrinde Türkiye ve Ermenistan arasındaki müzakereler gizli bir şekilde başladı.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?
İki ülke, 14 Ekim'de oynanacak milli maça kadar iki protokol üzerinde müzakereleri tamamlayacak. Ardından bu protokoller imzaya sunulacak. Türkiye'de uluslararası anlaşmalarda Cumhurbaşkanı, Başbakan, Dışişleri Bakanı veya vekilinin imza yetkisi bulunuyor.
Uluslararası anlaşmaların yürürlüğe girebilmesi için Meclis onayının alınması gerekiyor. Ermenistan'da da Türkiye'de de normalleşme sürecini fiilen Meclis başlatacak.
Türkiye, normalde, bir ülke ile diplomatik ilişki tesisi için Meclis onayı aramıyor. Ancak bu kez bir ilk gerçekleşecek ve iki protokol de eş zamanlı olarak imza ve onay için TBMM'ye sunulacak. (sabah)