Finlandiya Sigara Yasağını Genişletecek 

BBC Türkçe - Bunun için bütün yasalar sıkılaştırılıyor ve bundan böyle araçlarda sigara içimine yeni sınırlamalar getiriliyor, dükkanların, sigarayı görünür raflara dizmesi yasaklanıyor.

Yılların tiryakisi Helsinkili mimar Pekka Manner hükümetin sigara kullanımı konusunda bu kadar müdaheleci olmasını kabullenemiyor. "Korkarım giderek George Orwell’in tarif ettiği kontrol toplumuna daha çok benziyoruz." diyor.

Manner’ın evi, kendi deyişiyle "hiç bir suçluluk hissetmeden kendilerini zevk için öldürmeyi tercih eden" sigara tiryakisi dostlarının, mabedi gibi..

"Sigara içenlerle içmeyenler arasında bir tartışma yürütebilmek için hiç bir platform yok. Bence hükümet insanlara daha çok güvenmeli. İnsanlar birileri onlara yol göstermeden, gütmeden de, kendi kararlarını verebilir."

Hükümet kararlı

Fakat Finlandiya hükümeti bu görüşte değil.

Parlamentodan yakında fazla bir direnişle karşılaşmadan geçmesi beklenen yeni sigara karşıtı yasaların altına imza atan devlet bakanı İlkka Okksala, kısıtlamalar sayesinde hem bir çok insanın hayatının kurtarılacağını hem de sağlık bütçesinde büyük tasarruflar yapılmış olacağını söylüyor.

Okksala kararlı: "Bu ölümcül ürünü piyasaya sürerek kar sağlayan şirketlerle pazarlık yapılmayacak, ödün verilmeyecek."

"Amaç Finlandiya’da sigara kullanımını sıfıra indirmek" diyor. Bir kaç güçlü düşman edindiğinin de farkında.

Evet, Uluslararası sigara endüstrisinin hükümetimize bu yüzden baskı yapmaya çalıştığının da farkındayım. Ama eminim bu savaşı kazanan, sigara şirketleri olmayacak.

Helsinki Merkez Tren istasyonunun hemen önünde sıfırın altında soğukta paltolarının içine büzülmüş sigara içen Finler şimdiden toplum dışına itilmiş, bu mücadeleyi kaybetmiş görünüyor.

Dükkanlara konacak sigara sergileme yasağı yüzünden yakında sigaralarını gizlice almak zorunda kalacaklar.

Yanlarında 18 yaşından küçük biri varsa, kendi arabalarında da sigara içemeyecekler.

Bazıları müdahalenin bu kadarının fazla olduğunu, ’alkole bu kadar karışılmadığını’ söylerken; bir diğeri "Herşey zarar onlara bakarsanız. Sigara, yağ, şeker.. hiç bir şey yiyemezsiniz. Onların sözüne uysanız bir günde ölürsünüz." diye ekliyor.

Şirketler rahatsız

Girişimden sigara şirketleri rahatsız.

Philip Morris Adalet Bakanlığına resmi bir şikayet başvurusu yaptı. Bu ay yanıt verilmesi gereken şikayetinde şirket, yeni kısıtlamaların emrivaki olduğunu ve Avrupa Birliği yasalarını ihlal ediyor olabileceğini söylüyor.

Şirketin halkla ilişkiler müdürü Anne Edwards, "sigara kullanımını tamamen engelleyemezsiniz" diyor.

İnsanlar gelecekte de sigara içmeye devam edecek ve bence burada ortaya daha önemli bir soru çıkıyor. Hükümet, vatandaşının bu sigarayı kimden almasını istiyor? Bizim gibi, yasalara uyan, düzgün şirketlerden mi, yoksa insanların yasaklar yüzünden sigara için karaborsacıların eline mi düşmesini istiyorlar?

Şimdi merak edilen, Finlandiya’nın izlediği radikal sigara karşıtı yöntemlerin başka hükümetler tarafından da benimsenip benimsenmeyeceği.

Olmaz dememek lazım. Daha bir kaç yıl önce insanlara lokantada sigara içemeyeceksiniz deseler herkes gülerdi.

Şimdi dünyanın bir çok ülkesinde kural bu. Finlandiya’daki sigara karşıtı kampanyanın danışmanları, başarının genç kuşakların gönlünü çelmekten ve tiryakileri bir suçluluk psikolojisi içine sokmaktan geçtiğini düşünüyorlar.

(Paul Henley - BBC Muhabiri, Helsinki, Finlandiya)