Talat’dan BM’ye Çağrı 

KKTC Cumhurbaşkanı Talat, ’’haftada bir, 3 saat görüşmenin Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm bulmak için yeterli olmadığını, Bürgenstock’taki çalışmaların yapıldığı gibi tüm gün, geceye kadar yoğun şekilde görüşmeler yapılması gerektiğini’’ bildirdi.

Cumhurbaşkanı Talat, Bulgaristan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği’ni (BTKDD) ziyaret ederek, Kıbrıs sorununda gelinen son durum hakkında bilgi verdi.

Talat, eskiden arabuluculukla orta yolların bulunduğunu, bunun da BM’nin sürece doğrudan müdahil olmasıyla sağlandığını kaydetti.

Müzakerelere başlarken 5-6 aylık bir süre öngörüldüğünü fakat görüşmelerin geç başlaması ve haftada 1-2 kerelik görüşme olmasıyla sürecin yavaşladığını dile getiren Talat, ’’Benim düşünceme göre bir yere kapanmak ve sürekli bu konuyu konuşmak lazım. Gittikçe 2009 yılı sonuna kadar çözüm olanağı azalıyor. Biz halen daha inanıyoruz. 1-2 hafta tüm ekiplerimizle toplanarak yoğun çalışalım, olur’’ dedi.

İnsanların çok uzun süreler çözüm için bekleyemeyeceğini, bunun makul bir sürede elde edilmesi gerektiğini ifade eden Talat, nisan ayından önce bir anlaşmaya varılması ve halkoyuna sunulması durumunda seçimlerin de oluşacak yeni duruma göre yapılacağını, olmazsa seçim kampanyaları başladığında müzakerelerin de konu yapılacağını anlattı.

Son günlerde, ’’Hani 2009 sonunda çözüm olacaktı?’’ şeklinde soruların sorulmaya başlandığını kaydeden Talat, ’’Ben (anlaşma olacak) demedim, (olabilir) dedim, arada büyük fark var, sadece benim elimde değil, karşı tarafın da buna katılması lazım, katılmadığı sürece de yapamadık’’ diye konuştu.

-’’6 BAŞLIKTAN 3’ÜNDE İLERLEME VAR’’-

Müzakerelerdeki toplam 6 başlıktan 3 tanesinde ilerleme bulunduğunu anlatan Talat, 2 konunun daha sonraya bırakıldığını, yoğun olarak üzerinde durulmadığını, 1 konuda da tam bir anlaşmazlık durumu bulunduğunu söyledi.

Talat, Yönetim ve Güç Paylaşımı, Avrupa Birliği ile İlişkiler ve Ekonomi konularında her iki tarafın da onayladığı 30 ortak tutum belgesi yapıldığını, bu belgeler içinde anlaşılan ve anlaşılmayan konular bulunduğunu, bunun sebebinin ileride üzerinde anlaşmaya varılmayan konuları yeniden ele alıp anlaşma sağlamak olduğunu söyledi.

Talat, Mülkiyet konusunda ciddi bir anlaşmazlık bulunduğunu ve hiçbir ilerleme sağlanamadığını, Güvenlik ve Garantilerde de anlaşmazlıklar bulunduğunu ve sonraya bırakıldığını; Toprak ve Harita konusunun da diğer konularla bağlantılı olmasından dolayı ertelendiğini belirtti.

-’’RUM TARAFI BM PARAMETRELERİ DIŞINDA ÖNERİ YAPIYOR’’-

Anlaşmazlıkların, Rum tarafının, BM parametrelerinden uzaklaştığı noktalarda meydana geldiğine işaret eden Talat, 23 Mayıs 2008 tarihinde Rum lider Dimitris Hristofyas’la ’’iki kesimlilik’’ konusunda anlaşmaya varmalarına rağmen bunun, Rum tarafının mülkiyetle ilgili yaptığı ’’eski sahipleri kendi malları ile ilgili karar verecek’’ şeklindeki öneri ile tamamen ortadan kalktığını söyledi.

’’KKTC’deki taşınmaz malın yüzde 80’inin eski Rum malı olduğunun kabul edilmesi durumunda, bu kişilerin de yüzde 70’inin mallarına geri dönmesini istedikleri takdirde Kıbrıs Türk Devleti’nin mülkiyet yapısının tuhaflaşacağını’’ dile getiren Talat, ’’yani çoğu malın Rumlara ait olduğu bir yapı yaratılacağını’’ söyledi.

’’Rum tarafının, dönüşümlü Cumhurbaşkanlığı yapacak Kıbrıslı Türk liderlerinin seçiminin, sonucunun neredeyse Kıbrıslı Rumlar tarafından belirleneceği bir öneriyi öne sürdüğünü’’ de belirten Talat, Rum tarafının yine BM’nin iki toplumluluk ve siyasi eşitlik kurallarına aykırı hareket ettiğini bildirdi.

-’’BİZİM ÖNERİLERİMİZ BM PARAMETRELERİNİ İHLAL ETMİYOR’’-

’’Biz, BM parametreleri çerçevesinde öneriler yapıyoruz, bizim önerilerimiz BM’nin yerleşmiş parametrelerini ihlal etmiyor’’ diyen Talat, ’’Rum tarafının önerilerinin BM ilkelerini ihlal ettiği kadar anlaşmazlık, ihlal etmediği ölçüde de anlaşma var’’ dedi.

Talat, ’’yoğunlaşmış şekilde müzakereleri sürdürmek, uluslararası toplumun BM’nin bu konudaki desteğini almak, etkin katılımını sağlamak ve bu sayede karşılıklı esneklik göstererek ortak bir noktaya varmak gibi bir yol benimsediğini’’ anlattı.

Rum tarafının yaptığı gibi ’’Kıbrıslı çözüm’’ mantığıyla hareket edilmesi durumunda Kıbrıs sorununun kesinlikle çözülemeyeceğini söyleyen Talat şöyle devam etti:

’’Aynı düşünmüyoruz, aynı düşünsek çözecektik, aynı düşünmediğimize göre de bize yardım edecek birilerine ihtiyacımız var, bu da ancak BM olur, Genel Sekreter olur, o nedenle BM’nin, uluslararası toplumun daha aktif katılımına ihtiyaç var.’’

-’’AB ARTIK TARAFSIZ DEĞİL’-

’’Uluslararası toplum derken AB’yi bunun dışında tuttuklarını, çünkü Kıbrıs Rum tarafının katılması nedeniyle artık AB’nin tarafsız olmadığını’’ kaydeden Talat, 2010 yılı başında bir referandum istediklerini söyledi. Talat, ’’Eğer bu hedefi yakalayamazsak da sorumlu biz olacak değiliz’’ dedi.

-’’MAURER MASADA OTURMAYACAK’’-

KKTC Cumhurbaşkanı Talat, bir soruya karşılık, AB Komisyonu Başkanı Barroso’nun, Leopold Maurar’i, BM Genel Sekreteri’nin Özel Danışmanı Alexander Downer’e danışman ve yardımcı olarak atadığını belirterek, Maurar’in faydalı katkıda bulunacağına inandığını kaydetti.

AB’nin doğrudan müzakerelerin içinde olmayacağını ifade eden Talat, Maurer’in, BM’nin yanında görüşme masasında bulunamayacağını, Kıbrıs’ta bulunmasına da herhangi bir itirazları olmadığını kaydetti.

-HRİSTOFYAS’A TELEFONDA ’’GEÇMİŞ OLSUN’’-

Hastalığı sırasında Rum liderle telefonla görüşüp görüşmediği sorusu üzerine de Talat, Hristofyas’la telefonda, ’’geçmiş olsun’’ demek için görüştüğünü söyledi.

-’’DOWNER’E YAPILANLAR AYIP’’-

Kıbrıs Rum tarafında, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer’e yönelik olumsuz propagandayı ’’ayıp’’ olarak niteleyen Talat, bunları yapanların çözüm istemediklerini gösterdiklerini, bunun affedilecek yanı bulunmadağını söyledi.

Yurttaşlık konusundaki bir soruya karşılık da Talat, olası bir çözüm durumunda yurttaşların kökenlerine göre kategorize edilmesine karşı olduklarını ifade etti. Talat sözlerini, ’’Bütün yurttaşlarımız eşittir ve muteberdir, bu ülkede yaşayıp katkı yapıyorlarsa, bu ülkenin acısıyla tatlısıyla beraber oluyorlarsa bu yurttaşlarımızı ayırmak niyetinde değiliz’’ diyerek tamamladı.