Talat: Yavaş Çünkü Sıfırdan Başladık 

Buna rağmen ilerleme olduğunu vurgulayan Talat, müzakere sürecinde esas itici gücü uluslararası güçlerden gelebileceğini belirterek, "Nihai çözüm için uluslararası güçlerin mutlaka devreye girmesi gerekecek" dedi.

Cumhurbaşkanı Talat, Türk Ajansı-Kıbrıs'a (TAK) yaptığı açıklamada, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'ı görüşme masasında beklediğinden farklı bulduğunu ve zaman zaman hayal kırıklıkları yaşadığını anlattı.

-"BEKLENMEDİK ÖNERİLER GELİYOR"-

Cumhurbaşkanı Talat, görüşmeler öncesinde, "yıl sonuna kadar sonuç alırız" yönündeki açıklaması anımsatılarak, "Yıl sonuna gelindi ama daha ilk başlık bile kapatılamadı" yönündeki soruya karşılık, özetle şunları söyledi:

"Yavaş gidiyoruz, çünkü zeminsiz başladık. Rum tarafı Annan Planı'nı zemin kabul etmeyince genel mutabakatlar dışında neredeyse sıfırdan başladık. Hatta o kadar ki bugüne kadar hiç bir süreçte gündeme gelmeyen önerilerle bile karşılaştık. Bugüne kadarki tüm birikimlerin ötesinde öneriler geldi masaya."

Cumhurbaşkanı Talat, bu önerilere örnek olarak şunu verdi.

"Örneğin yürütmenin nasıl olacağı ve nasıl seçileceği konusundaki öneriler. 'Başkan ve Başkan Yardımcısı aynı listeden seçime girsin, ilk turda yüzde 50 üstünde oy alınmazsa her iki liste de ikinci turda ada çapında oya sunulsun'... Kıbrıs Türkü'nün iradesini görmezden gelen, meşruiyeti tartışmaya açan böyle bir öneri bugüne kadar masaya hiç gelmedi ve gelmesini de beklemezdim açıkçası."

Bu ve benzeri önerilerin, yaklaşımların müzakere masasında tarafların çok zamanını aldığını anlatan Talat, "Bugüne kadarki tüm birikimlerin ötesinde bu tür önerilerin nedeni zeminsiz başlamak" dedi.

-2009 ORTASINDA DA ZOR-

"Yıl sonu dediniz olmadı. Son olarak Avrupa Parlamentosu  seçimlerinin yapılacağı 2009 ortası dediniz. Bu hedef gerçekçi mi?" sorusuna karşılık Talat, şunları söyledi:

"Gelecek yılın ortasına kadar hedef koyduk ve karşı taraftan itiraz gelmedi. Ama şimdi bu gidişle bu hedef de zor. Zeminsiz başlamaya ek olarak görüşmeler de çok aralıklı. 'Tüm işleri bırakalım, enerjimizi sürekli görüşmelere verelim. Gerekirse her gün görüşelim' dedim, Hristofyas 'benim başka yükümlülüklerim var' diyerek buna itiraz etti. Sürekli yurt dışı ziyaretleri de var. Bu süratle koyduğumuz hedefe ulaşmak zor."

Cumhurbaşkanı Talat, "görüşmek için görüşüyorlar" yönündeki yaygın kanaatinin anımsatılması üzerine de, "Hayır, bu haksız bir yorum. Bizim tarafta çözüm arzusu var. Hissettiğim, onların da istediği yönünde" dedi.

"Görüşmelerin yavaş ilerlemesine karşın sınırlı da olsa ilerleme olduğunu ve mutabık kalınan bir çok konu bulunduğunu" belirten Talat, "Yönetim ve Güç Paylaşımı" başlığı altındaki konuların yarısından fazlasında ilerleme olduğunu anlattı.

-HRİSTOFYAS TAKVİME KARŞI-

"Yönetim ve Güç Paylaşımı" başlığının ardından ikinci sırada yer alan "Mülkiyet" konusunun ne zaman ele alınacağı konusunda belirgin bir süreç olmadığını belirten Talat, "Hristofyas takvimlemeye karşı. O yüzden zaman belli değil. Ama tahminim bu konu tamamlanmadan diğer başlığa geçileceği yönünde. Anlaşmaya varılanlar ve anlaşma olmayanlar belirlenerek sepetlerde tutulacak ve bir sonrakine geçilecek" dedi.

-"KIBRIS'TA İKİ HALKIN VARLIĞI TARTIŞILMAZ GERÇEK"-

KKTC Cumhurbaşkanı Talat, başka bir soru üzerine, Kıbrıs'ta iki halkın varlığının tartışılmaz bir gerçek olduğunu ve ''Tek halk var diyen tek bir BM kararı da olmadığını'' vurgularak şunları kaydetti:

"Elbette iki halk var. Belki zaman içinde iki farklı dil kullanan tek Kıbrıs halkı oluşur. Ama bugün dili, dini, sevinci ve kederi, her şeyi farklı iki halk var. Bölgesi ayrı, ekonomisi ayrı. Birinin sevindiğine diğeri üzülür. Sadece bir uçak kazası veya depremde ortak duygu yaşayabilen iki halk. Bu tartışılmaz bir şey. Tek halk var diyen tek bir BM kararı da yok zaten. Kıbrıs'ta tek halkın olduğunu ispat et dedim Hristofyas'a, bir şey söylemedi. Tanrı inse ispat edemezler."

Rumların "tek halk" söyleminin "ayrılma hakkı" korkusundan kaynaklandığına da yeniden dikkat çeken Talat, "Ne alakası var anlamadım. Bu gülünç bir yaklaşım. Biz ayrılmayı hiç savunmadık, karşı olduğumuzu söyledik. Karşı olmasak masada ne işimiz vardı. Ayrılmayı ihtimal dışı bırakmak için kararlar da aldık" diye konuştu.

-"HRİSTOFYAS BEKLEDİĞİMDEN FARKLI"-

Cumhurbaşkanı Talat, "Geçmişte tanıdığımız Hristofyas ile masadaki Hristofyas farklı mı?" sorusuna, "Beklediğimden farklı. Zaman zaman hayal kırıklıkları yaşadığım da oldu" karşılığını verdi.

Hristofyas'ın özellikle, "Türkiye takıntısına" vurgu yapan Talat, "Kim okuttuysa kendisini, her aksiliğin altında Türkiye'yi arar, Türkiye'ye bağlar. 'Sütten kesil de gel' diye açıklama yapabiliyor, Türkiye'yi eleştirecek diye hakaret ediyor. Bizi 'kukla' olarak niteleyen açıklamalar, yaklaşımlar çok rahatsız edici" diye konuştu.

Hristofyas'ın son Atina gezisine atıf yaparak, "Yunanistan da Türkiye ile rekabeti nedeniyle Hristofyas'ı kullanıyor. Doğrudan Türkiye'ye cephe alamıyor, Rum liderliğini kullanıyor" dedi.

Hristofyas ve diğer Rum yetkililerin, "her taşın altında Türkiye var, Kıbrıs Türkü kukla" söyleminde KKTC'deki bazı çevrelerin de payı olduğuna dikkat çeken Talat, özetle şunları kaydetti:

"Hristofyas'ın veya Rum tarafının her söylediği doğru, bizim her söylediğimiz yanlış yaklaşımında olan bir kesim var bizde. Muhalefet yapmaya çalışıyorlar ama aslında bana hakaret ediyorlar. Ben her ağzımı açtığımda 'hakaret etti' diye yazanlar, 'sütten kesil de gel' diyen Hristofyas'ı eleştirmiyorlar. Bana inanmıyor, Hristofyas'a inanıyor. 'O konuşsun sen sus' diyorlar yani. 'Bir yanağına vurdu, ötekini de çevir' diyorlar. Bu nasıl bir anlayış. Üstelik bunu sadece müzmin muhalefet değil, başka kesimler de yapıyor."

-ULUSLARARASI TOPLUMUN KATKISI ŞART-

KKTC Cumhurbaşkanı Talat, "Nihai çözüme ulaşabileceğinize inanıyor musunuz?" diye sorulunca da, "Her konuda anlaşabileceğimizi düşünürsek, yanılırız. Açık konular kalacak. Burada da uluslararası toplumun katkısına ihtiyaç olacak. Bu katkıyı alırsak o zaman çözüm olur" ifadelerini kullandı.

"Sorunu Kıbrıslılar çözecek, yabancılar karışmasın" söyleminin "slogandan" öteye geçmediğine vurgu yapan Talat, "Nihai çözüm için uluslararası güçlerin mutlaka devreye girmesi gerekir. Sanırım belli bir zaman bekleyip anlaştığımız ve farklı olduğumuz konuların ortaya çıkmasını bekliyorlar" dedi.

-''KEHANET SORU...''

"Anlaşma olmazsa masadan ilk kim kalkar?" sorusuna ise Talat, "Bu soru kehanet gibi. Masadan kalkma niyetim yok, Hristofyas da aynı şeyi söylüyor. Ama ilelebet de gidemeyeceğine göre, itici güç süreci ilerletebilir. Bu da uluslararası topluluktur" yanıtını verdi.

"Müzakere sürecinde Dışişleri Bakanının devrede olmadığına" ilişkin görüşler konusunda da Talat, "Müzakereleri iki lider yürütür. Dışişleri Bakanı ise KKTC'nin menfaatlerini uluslararası alanda savunan kişidir. Sayın bakanımız bu görevi de iyi bir şekilde yapıyor" dedi.

Talat, KKTC Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Turgay Avcı'nın özellikle İslam ülkelerine yönelik iyi bir performans ortaya koyduğunu ve çalışmalarından herhangi bir rahatsızlık duymadığını kaydetti.

Cumhurbaşkanı Talat, KKTC'nin Ankara Büyükelçisi'nin atanması konusunda yaşanan gerginliğe ilişkin soruyu ise yanıtsız bıraktı.

-EKONOMİK KRİZ CİDDİ-

Ekonomik sorunlara ilişkin sorulara karşılık Talat, "Ülkede ciddi bir ekonomik kriz yaşanıyor. Bu durum görüşmeleri de dolaylı da olsa etkileyebilir" dedi.

Talat "Bütçe krizi vardı, küresel kriz tetikledi. Bütçe konusunda hesap yapamadık ve duvara tosladık" ifadelerini kullandı.