İran Nükleer Resti Çekti, Rusya ABD’nin Yanında Yer Aldı, Çin Direniyor! İsrail İran’ı Vurabilir! 

Nükleer anlaşma şartlarına geçen hafta yaktığı yeşil ışığın Batı’da itibar görmemesinin ardından, uranyumu yüzde 20 oranında zenginleştirme işlemini dün  başlatan İran, diğer yandan ‘Nükleer yakıt verin, vazgeçelim’ diyerek meydan okuyor. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetçileri Natanz’daki zenginleştirme tesisinde hazır bulunup dün başlayan süreci inceledi. ABD ise Tahran’a birkaç hafta içinde yeni yaptırım çıkarabileceğini iddia ederken, Rusya destek çıkmakla kalmayıp İsrail’in İran’ı vurabileceği uyarısı yaptı. Çin ise yaptırım karşıtlığını sürdürdü.

UAEK denetiminde zenginleştirme
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi, düne dek yüzde 3.5 oranında zenginleştirdikleri uranyumu Natanz’da yüzde 20’ye çıkarmaya UAEK’nın bilgisi dahilinde başladıklarını açıkladı. Şimdilik 164 santrifüjle laboratuvar düzeyinde çalıştıklarını, Tahran’daki tıbbi araştırma reaktörü için ayda 5 kg. yüzde 20 oranında zengin uranyum üretebileceklerini aktaran Salihi, bunun anlaşma için ‘müzakere ve uzlaşma kapılarını kapama anlamına gelmediği’, 5+1 grubu nükleer yakıtı temin ederse zenginleştirmeyi durduracaklarını belirtti. UAEK’nın hazırladığı ve BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ile Almanya’nın oluşturduğu 5+1 grubunun ekimde sunduğu anlaşma, İran’ın düşük zenginlikteki uranyumunu yurtdışına gönderip  yüksek zenginlikte nükleer yakıt çubuğu olarak geri almasını öngörüyor. UAEK, yüzde 20’lik çalışmalara denetçilerinin tanıklık ettiğini doğruladı. Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’na (NPT) taraf olması İran’a yüzde 20 oranında yakıt üretme hakkı sağlarken, bu çapta üretim nükleer tesislerin daha sıkı denetime açılması yükümlülüğü de getiriyor.
Yaptırım cephesine ise bu kez Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Nikolay Patruşev damgasını vurdu. “İran nükleer silah peşinde olmadığını iddia ediyor. Ama yüzde 20 oranında zenginleştirme gibi eylemler, diğer ülkelerde haklı şüpheler uyandırıyor. Çözüm için siyasi-diplomatik yöntemler önemli, ama her şeyin bir sınırı var, sabrın da sonu gelebilir” diyen Kremlin güvenlik şefi, İsrail’e atıfla “Savaşı önlemek son derece önemli. Ama savaş çıkması tehlikesi var ve bir dizi ülke operasyon olasılığını dışlamıyor” vurgusu yaptı.
ABD Savunma Bakanı Robert Gates, önceki gün Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile ‘İran’a karşı ağır yaptırımlar’ için el sıkışmasının ardından, yeni yaptırım çıkarmanın sadece haftalar alacağına inandığını söyledi. 5+1’in yaptırım karşıtı tek üyesi Çin’de Dışişleri “Diyalog çabasının artırılması, tarafların anlaşmayla ilgili görüş alış verişinde bulunup mümkün olduğunca çabuk ortak zeminde buluşmasını umuyoruz” açıklamasını yaptı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise, “Uluslararası toplum derhal felç edici yaptırımlar uygulamalı” diye çıkıştı. (radikal)