KKKA hastalığında büyük gelişme! 

Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Tıp Fakültesi öğretim üyeleri, TÜBİTAK'ta kabul edilen projeyle, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığında hastanın hayatını kaybetmesine neden olan genleri bulmayı ve sonrasında da tedavide uygulanacak ilaç geliştirmeyi hedefliyor.

CÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı ve Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı'nda eğitim veren 4 öğretim üyesince yürütülen "KKKA Hastalarında Mikro RNA Ekspresyon Profillerinin Araştırılması" adlı proje kapsamında, hastanede tedavi gören hastalardan alınacak kan örnekleriyle, hastalığın bazı kişilerde neden ağır, bazı kişilerde neden hafif seyrettiği ve bazı kişilerin ise ölümüne yol açan neden araştırılacak.

Genler üzerine yapılan bu çalışmada, kişilerin yaşamını yitirmesine hangi genlerin neden olduğunun bulunması ve ona göre ilaç geliştirilmesi hedefleniyor. Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı öğretim üyesi ve projenin yürütücüsü Doç. Dr. Serdal Arslan, KKKA hastalığının son yıllarda Türkiye'de yaygın olarak görüldüğünü ve ölümlere neden olduğunu hatırlatarak, hastalıkta ölüme neden olan genetik sebeplerin çözümlenmesi ve ona yönelik ilaç geliştirilmesi amacıyla bir proje geliştirdiklerini söyledi.

Arslan, yaklaşık 2 yıl önce hazırlıklarına başladıkları projenin TÜBİTAK tarafından kabul edildiğini aktararak, ekim ayı itibarıyla çalışmalara başladıklarını belirtti. Etik Kurulu'ndan onay alarak KKKA hastalığı nedeniyle hastanelerinde tedavi gören kişilerden kan örneklerinin bir kısmını topladıklarını aktaran Serdal Arslan, kan örnekleri arasında hayatını kaybeden kişilerin kanlarının da bulunduğunu, çalışmanın daha kapsamlı olması amacıyla yeni gelen hastalardan da kan örnekleri almaya devam edeceklerini kaydetti.

Doç. Dr. Arslan, kan örneklerinde çok ileri, üst düzey genetik çalışmalar yapacaklarını vurgulayarak, "Bu yöntemler sayesinde kişilerin kanlarında aradığımız genetik bilgiye ulaşabilirsek, hastalık hakkında çok geniş bilgi edinmiş olacağız ve tedavi etme şansımız olacak" dedi.

"Ölüme neden olan faktörü bulmayı hedefliyoruz"

Serdal Arslan, hastalığının seyrinin kişiden kişiye farklılık gösterdiğini de anlatarak, şunları kaydetti:

"Bazı kişiler hastalığı hafif, bazıları şiddetli geçirirken bazıları da hayatını kaybediyor. Biz bu kişiler arasında hastalığın seyrindeki farklılıklara neden olan genetik sebepleri ortaya çıkaracağız. Aslında biz ölüme neden olan faktörü bulmayı hedefliyoruz. Ölen kişilerde ya da hastalığın seyri farklı olan kişilerde genetik nedenleri ortaya çıkaracağız. Özellikle hayatını kaybetmiş kişilerin kan örneklerinden elde edeceğimiz veriler bizim için çok önemli. Eğer biz çalışmanın sonucunda ölen kişilerde çok büyük genetik farklılıklar bulursak, o farklılıkları değiştirmeye yönelik ilaç geliştirme şansımız olacak. Kişi keneyle temas edip virüsü kaptığı zaman onun çoğalmasını engelleyip, kişinin savunma sistemini artırarak hastanın ölmesine mani olacak ilacı geliştirmeyi hedefliyoruz. Virüsü yok etmek imkansız, biz virüsün çoğalmasını durduracağız. Eğer projemiz başarıya ulaşır ve ilaç geliştirirsek, o ilaç virüsün çoğalmasını durduracak ve hastayı tedavi etmiş olacağız."

Ölüme neden olan genleri bulduklarında, hastadan alınan kanla ölüm riskinin yüksek olup olmayacağını da tespit edebileceklerini vurgulayan Doç. Dr. Arslan, "Yani bu hastalıkla gelen kişiden kan örneği alarak, hastalığın seyrini bileceğiz. Ölüme neden olan bir gen varsa, onun için geliştirdiğimiz ilaç tedavisine başlayacağız. Hastadan aldığımız kan örneklerine bakarak durumunun ağır olup olmadığını bilebileceğiz" ifadelerini kullandı.

Serdal Arslan, projenin sonuçlarını yaklaşık bir yıl sonra almayı hedeflediklerini ve projeyi hastalığın tedavisine ciddi anlamda katkı sağlayacak bir çalışma olarak düşündüklerini de sözlerine ekledi.

AA