YTL'den "Y" Gidince Neler Değişecek? 

Üç yıl önce tarihi bir reforma imza atarak YTL ile paramızdan altı sıfırı kaldıran Merkez Bankası, şimdi bu değişimin ikinci aşamasını hayata geçirecek. 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren “Yeni” ibaresi kaldırılarak geleneksel para birimimiz Türk Lirası’na dönülecek. Akşam'da yer alan habere göre, Yeni Türk Lirası’ndan Türk Lirası’na geçiş süreci 1 yıl. Yani bir yıl boyunca hem yeni hem eski banknot ve madeni paralar birlikte kullanılabilecek. Bu değişim süreci paranın değerini ise herhangi bir şekilde etkilemeyecek. Kısacası; değişim sadece YTL’deki ‘Y’ harfinin kalkmasından ibaret ama tabii ki, ebatları ve renkleri farklı olacak. Merkez Bankası, paranın yenilenme sürecinde kafalardaki soru işaretlerini aydınlatmak amacıyla 30 soruluk bir rehber hazırlamış. İşte, biz de bu rehberden temel konularla ilgili 10 soruyu sizler için derledik.

1-YTL ve TL arasındaki değişim oranı nedir?

1 Ocak 2009 tarihinde Yeni Türk Lirası’ndaki ‘Yeni’ ibaresi kaldırılarak TL’ye geçilirken paramızın değer ölçüsünde bir değişiklik olmayacak, paramızın sadece ismi değişecek. Yani 1 Yeni Türk Lirası (1 YTL) eşittir 1 Türk Lirası (1 TL) olacak.

2- Tedavüldeki paralar ne zamana kadar geçerli?

2009 yılının sonuna kadar geçerli. 2009 yılı boyunca Yeni Türk Lirası ve Türk Lirası baknot ve madeni paralar birlikte kullanılmaya devam edecek.

3-YTL banknot ve madeni paralar nerede değiştirilecek?

Tüm banka şubeleri, kasalarında Türk Lirası olması durumunda değişim yapabilecek. Ancak Yeni Türk Lirası banknotlar 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren 10 yıl, madeni paralar ise 1 yıl boyunca Merkez Bankası ve Ziraat Bankası şubelerinde değiştirilebilecek.

4-Eski ile yeni para arasında ne tür farklılıklar söz konusu?

1 Ocak 2009 tarihinde dolaşıma çıkarılacak olan yeni banknotlar ile dolaşımdakiler arasında boyut, tasarım, renk ve güvenlik açısından temel değişiklikler olacak. Madeni paralar da değişecek. Merkez Bankası bu özellikleri Ekim 2008 tarihinde kamuoyuna açıklayacak.

5-Menkul kıymetlerin değerleri değişecek mi?

Türk Lirası’na geçiş menkul kıymetlerin nominal değerlerini etkilemeyecek. Bu arada Yeni Türk Lirası olarak düzenlenen sözleşmeler de aynı değer ölçüsünde Türk Lirası olarak işlem görecek. Bu sözleşmelerin 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren Türk Lirası’na dönüştürülmesi zorunlu değil. Mevcut sözleşmeler geçerliliğini koruyacak.

6-Yeni paraya geçiş banka hesaplarını nasıl etkileyecek?

1 Ocak 2009 tarihi itibarıyla Yeni Türk Lirası üzerinden düzenlenen tüm hesaplar tutarda herhangi bir değişiklik olmaksızın doğrudan Türk Lirası’na dönüştürülecek. Mevduat hesap cüzdanları ve hesap numaraları değişmeyecek. Sadece yılbaşından itibaren yapılacak tüm işlemler Türk Lirası üzerinden kaydedilecek. Dönüşüm için bankaya başvuruya gerek yok. Bu arada 31 Aralık gecesi sistemsel yüklemeler nedeniyle ATM, internet ve telefon bankacılığı ve kredi kartı ödemelerinde kısa süreli bir kesintiye de hazırlıklı olun.

7-Yazar kasalar üzerinde ne gibi düzenlemeler yapılacak?

Ödeme kaydedici cihaz fişleri yani yazar kasa fişleri üzerinde para birimi yer almıyor. Bu nedenle, ödeme kaydedici cihazlar üzerinde para dönüşümü ile ilgili yapılacak herhangi bir işlem bulunmuyor.

8-Yılbaşında etiket ve fiyat listeleri nasıl düzenlenecek?

Yılbaşından itibaren mal ve hizmet bedellerini gösteren etiket, tarife ve fiyat listelerinde fiyatların sadece Türk Lirası veya kısaca TL ya da kuruş veya kısaca ‘Kr’ olarak gösterilmesi yeterli olacak. 2009 sonuna kadar hem YTL hem TL etiketlerin bir arada kullanılması mümkün. Ancak, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren fiyatların Türk Lirası veya kısaca TL ya da kuruş veya kısaca ‘Kr’ şeklinde gösterilmesi zorunlu olacak.

9- ATM’lerde hangi banknotlarla işlem yapılacak?

Bir yıllık geçiş döneminde, otomatik para çekme makinelerinde (ATM’lerde) hem Yeni Türk Lirası hem de Türk Lirası banknot bulunabilecek. Para yatırmalı ATM’lere de aynı şekilde hem YTL hem TL banknot yatırılabilecek. Ancak, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren sadece Türk Lirası banknotlar kullanılabilecek.

10-TL banknotlar ATM’lerden ne zaman çekilebilecek?

ATM’lerden Türk Lirası çekebilmek için ATM’lerin Türk Lirası’na uyumlu hale getirilmesi gerekiyor. Bu çalışmaların tamamlanması için zamana ihtiyaç var. Dolayısıyla, yılbaşından itibaren TL’ye dönüşümü tamamlanmış olan ATM’lerden Türk Lirası banknot çekilebilecek. 1 Ocak 2010’dan itibaren ise ATM’lerden sadece TL banknot çekilebilecek.