Yaşamın Dokunuşu: Biyoçeşitlilik 

TURKTIME / Kuşlar; muhteşem tüyleri, tohum yayılımını ve toprağı zenginleştirmeyi kolaylaştırdıkları, kendi yuvalarını asla kirletmedikleri için övünebilirler; cıvıldayan, bulduklarını yiyen, yavrularına bakan, okyanusları, dağları, vadileri aşan mutlu yaratıklar.

Memeliler; birkaç gram ağırlığındaki etrüsk kır faresinden, ortalama 180 ton ağırlığındaki mavi balinaya kadar; hepsi, diğer türlerle simbiyotik ilişkiler kuran, yaşam döngüsündeki içsel oyuncuları.

Böcekler; şimdiye kadar tanımlayabildiğimiz bir milyondan fazla tür ile gezegendeki en kalabalık çok hücreli organizmalar. 

Dünyanın biyolojik çeşitliliği, doğal oluşumlar, flora ve fauna, yaşamın kaynağı. Aynı zamanda, her canlının birbirine birden fazla şekilde bağlı olduğunu yer.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, KÜRESEL ISINMA, HAVA KİRLİLİĞİ

İklim değişikliği, küresel ısınma, hava kirliği üzerine son dönemde yayımlanan tüm raporlar çevremizdeki yaşamın devam edebilmesi için yapmamız (veya yapmamamız) gereken her şeye dikkat çekiyor.

Yeryüzündeki tüm türlerin en zekisi olarak lanse edilen insanın, var olan biyolojik çeşitliliği tahrip ettiği çok uzun zamandır bilinmekte. Şu an için bu tahribatın en görünürü, onlarca canlı türünün neslinin tükenmesine ve onlarcasınında tükenmekle yüz yüze bırakmasına neden olan küresel ısınmanın hızlanmasıdır. Ayrıca, bu tahribatın neden olduğu kirlilik ve salgın hastalıkların yanı sıra, orman ve okyanus habitatlarının yok edilmesi.

Konu hakkında yakın zaman yayımlanan bir rapor, memelilerin, kuşların, balıkların, bitkilerin ve böceklerin sayısının 1970 ile 2016 yılları arasında ortalama yüzde 68, yani 50 yıldan kısa bir sürede üçte ikiden fazla azaldığını ortaya koyuyor.

Türlerin bu denli hızlı yok oluşuna ilişkin değerlendirmede bulunan bilim insanı Prof. Alexandre Antonelli, bir yok olma çağında yaşadığımızı belirterek, “Zamana karşı yarışı kaybediyoruz çünkü türler bizim bulup adlandırabileceğimizden daha hızlı yok oluyorlar. Birçoğu, tıbbın en acil sorunlarından bazılarını ve hatta belki de son dönemde ortaya çıkan pandemileri çözmek için önemli ipuçları içerebilirdi” ifadelerini kullandı.

Birleşmiş Milletler (BM) Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı'nın bu yıl Nisan ayında yayınladığı bir başka rapor ise, dünya çapında yaklaşık 1,6 milyar insanın gıda, barınma, enerji ve gelir için doğrudan ormanlara bağımlı olduğunu belirtiyor.

BM Genel Sekreteri António Guterres, yayımlanan bu raporun önsözündeki yazısıda, “Pandemiden önce birçok ülke yerel orman kaybını tersine çevirmek ve biyolojik çeşitliliğin korunması için belirlenmiş korunan alanları artırmak için çok çalışıyordu” ifadelerini kullandı.

GLASGOW ZİRVESİ

Kasım ayında İskoçya'nın Glasgow kentinde düzenlenecek COP26 zirvesi bu yönüyle çok önemli. Hükümetler, iklim değişikliği, küresel ısınma, hava kirliği konusunda daha fazla farkındalık oluşturmak için ciddi adımlar atmak için ortak bir anlayış geliştirmek için karar verebilirler. Toplantıda bu yönde karar çıkması beklentileri oldukça yüksek.

İnsan, canlı ekosistemler olmadan hayatta kalama şansı yokken, biyoçeşitlilik insan olmadan da gelişebilir, çünkü insan türü doğaya değer katmıyor, değer katmadığı gibi büyük sorunlar da yaratıyor

Belki de tüm bu sorunların çözümü, doğa için bir tehdit olmaktan çıkmanın yollarını bulmalıyız; bu gerçekleştiğinde, 'çözüm' aramaya gerek kalmabilir.